Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dodziśdniaodkrytymniezostał”.NamapieBolesławaDanieykijest
coprawdapokazany(iopisany)rówodchodzącyodpółnocno-
zachodniegobrzeguŚwiteziwkierunkuMiratycz,aletenrówsłużył
pewnietylkowłaścicielomlubdzierżawcomdospuszczaniawody
zjeziorainiemożebyćuznanyzanaturalnyodpływ.Niecoinaczej
niżDybowskiiRodysównaujmowałtoJanuaryKołodziejczyk,ale
izjegoartykułuwyraźniewynika,żeżadnarzeczka,żadnastruganie
wpadaładoŚwiteziiżadnateżzniejniewypływała:„Przedstawia
więcdziśŚwiteźczytamywartykuleKołodziejczykazupełnie
zamkniętejezioropolodowcoweinieposiadastrumieni,które
bymogłyzasilaćjegowody.Jedynastruganabrzeguwschodnim,
którąspuszczonowodyjeziora,jestdziśzasypanaiwypływwody
zupełnieodcięty”.strugęmożnachyba(choćniecoinaczejjest
umiejscowiona)uznaćzatożsamązrowem,którypokazanyjest
namapieDanieyki,bowiemwinnymfragmencieartykułu
Kołodziejczykaczytamywłaśnieoodchodzącymodwschodniego
brzegu,awykopanym„przedkilkunastulaty”rowie,przezktóry
„spuszczonowodyjeziora,mającejakobyzasilaćopodalleżący
młyn”.Niebyłowięcżadnejrzeki,rzeczki,niebyłostruginipotoku.
AleotopodkoniecwiekuXXpotoknaglesiępojawił.Wartykule
RafałaSzostakaczytamybowiem,żedoŚwitezi„niewpadażadna
rzeka.WypływatylkojedenmałypotokSworotówka”.Tanazwa
związanaznazwamimiejscowościorazrzeki(SworotwaWielka
iMałaorazSworotwa,którajestdopływemMołczadzi)niewygląda
nautworzonąwXXwieku.AlewXIXwiekuSworotówkiniebyło,
boniebyłożadnegoodpływuiprzypływu.Skądwięcnaglewziąłsię
tenpotok?KtoipocopowołałdoistnieniaSworotówkę?Przypomina
totrochętajemnicząprzemianękrajobrazu,októrejmowajest
wRybceMickiewicza,tyleżewRybcejestakuratnaodwrót:wprzód
mamytamrzeczkę,cowpadadojeziora,apotemtam,gdzie„pierwej
rzeczułkaciekła”,jest„suchypiasekirowy”.Kończękilkoma
informacjamizzakresunazewnictwa.WschodnibrzegŚwitezi
nazywanowXIXwiekuNiedźwiedziną(JanBułhak,Wycieczka
naŚwiteź,rok1910,pisał:„Okalajągołąkiniskieibagniste
zrzadkimikępamidrzewnadbrzeżnych”),abrzegpółnocny(tam
gdziebyłfolwarkPiesczankalubPieszczankalubPiaszczanka)