Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DariuszŁukasiewicz:Dobreizłeadresy
iskromne4.BiskupRatyzbonyw1475r.relacjonowałkrytycznieswoją
podróż:nNigdzienienapotkaliśmyłóżkanimiejscadoodpoczynkuna
osobności,awszystkimzasypialnięsłużyłapodłogaświetlicy,zeskąpo
wydzielanąsłomązamiastłoża.Spałyteżpospołuznamimłodecielęta,
byimmróznieuczyniłkrzywdy.Taktowzbronionenambyłomiękkie
posłanieizaprawdęużywaliśmyworów,jakożeśmyniemielipłacht
płóciennych”5.Stopniowośredniowieczneziemianki(awięckonstruk-
cjewziemne)dlachłopstwazastąpionojednoizbowymilepiankami
ichałupamiopowierzchni20-50metrówkwadratowych,gdziemusiała
siępomieścićcałarodzina.Ciepłozapewniałopalenisko,aponieważ
domostwatestanowiłynierzadkokurnechaty,więcdymzapełniałizbę
iwydostawałsięwszelkimiszczelinami.Wizbieznajdowałsiępiecdo
pieczeniachleba.
Podkoniecśredniowieczadominowałyjużwiększedrewniane
chaty(ok.70mkw.),naktóreskładałysięizbamieszkalnaorazkomora
ikuchnia.HannaZaremskapodaje,żena70metrówchatychłopskiej50
metrówstanowiłapowierzchniamieszkalna.Rodzinażyjącawjednej
izbieliczyłaśredniood4do6osób,byłowięcciasno,zwłaszczaże
zimąwizbietrzymanorównieżzwierzętagospodarcze.Gromadzącysię
gnójiodpadkikuchenneusuwano,zamiatającizbęszczotkamizwitek.
Wyposażeniedomówbyłoskromne,asprzętówniewiele.Wkomorze
znajdowałsięspichlerz,gdzietrzymanoziarno.Wzadymionychpo-
mieszczeniachpanowałpółmrok,łuczywaużywanorzadko.Wielkich
problemówprzysparzałoogrzewanie–biednizimąmusielirozgrzewać
sięruchem,abogaciprzykominkuprzypiekalisięodprzoduinadal
marzliztyłu.Niskiestropyimałeoknawizbachwynikałytakże
izchęcizatrzymaniaciepła,którebyłocenneidrogie,jakopałwtym
czasie6.Izbybyłychłodne,oknaidrzwinieszczelne,chętnieużywano
podnóżków,bociągnęłoodpodłogi.Domszlacheckiodróżniałsię
wówczastylkotym,żemiałdrugąizbę.Jedną,reprezentacyjną,nazy-
wanonbiałą”,adrugą,zpiecemkuchennym,nczarną”.Pierwszejnaco
4HannaZaremska,Warunkimieszkalne,(w:)KulturaPolskiśredniowiecznejXIV-XV
wiek,Warszawa1997,s.20-21.
5LidiaKorczak,Wiekiśrednie,(w:)ObyczajewPolsce.Odśredniowieczadoczasów
współczesnych,red.AndrzejChwalba,Warszawa2004,s.49.
6Tamże,s.122.
8
