Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Dobroprawnewsystemiepolskiegoprawakarnego
Zagadnieniapodstawowe
10Dobroprawneapodstawowemodelekryminalizacji
Analizująchistorięprawakarnego,łatwodostrzec,iżpraktycznieodzawsze,
gdypośródczłonkówdanejzbiorowościpodejmowanodecyzjęopenali-
zacji15pewnychzachowań,kierowanosięprzedewszystkimochroną
określonychwartości16.Tegotypupenalizacjaopartajestnaochroniedobra
prawnego.Wjejramachprzyjmujesięzałożenie,żeustawodawcapodejmuje
decyzjęokryminalizacjinapodstawiespostrzeżenia,iżjakieśdobroprawnie
chronionedoznajeuszczerbkulubjestnimzagrożonezestronypewnego
rodzajuzachowania17.Trzebajednakzaznaczyć,żekoncepcjętę,upraszając
niecobadanezagadnienie,możnapodzielićnadwaskrajnewstosunkudo
siebiemodele:1)relatywistyczny(konfliktowy)oraz2)konsensualny.
15Wtreścininiejszejpracysłowanpenalizacja”oraznkryminalizacja”będąużywanewsposóbro-
boczyzamiennie,chociażterminyteniemajątakiegosamegozakresuznaczeniowego.Krymi-
nalizacjabowiemtonzarównouznaniejakiegośczynuzaprzestępstwo,jakiutrzymanieprze-
stępnościjakiegośczynu.Będzietowięczarównotworzenienowychzakazówprzezustawodawcę,
jakiutrzymywaniejużistniejących”.Penalizacjatozkoleinzagrożenieczynukarą(utrzymywanie
zagrożeniaczynukarą)”,L.Gardocki,Zagadnieniateoriikryminalizacji,Warszawa1990,s.7-8;
R.Zawłocki,KryminalizacjaobrotugospodarczegowPolsce(w:)T.Dukiet-Nagórska,Zagadnienia
współczesnejpolitykikryminalnej,Bielsko-Biała2006,s.215.Chociażtwierdzisięrównież,że
przywąskimrozumieniukary,jakotylkotzw.karykryminalnej,pojęciakryminalizacjiipenali-
zacjioznaczajątosamo,L.Gardocki,Zagadnienia...,s.8.
16oczywiścienieoznaczato,żekoncepcjaochronydobraprawnegobyłazawszejedynympowodem
kryminalizacji.Interesującerozważaniadotyczącehistoriikształtowaniasiępoglądówfilozoficz-
nychnatematprawakarnego,wtympodstawkryminalizacji,przedstawiłnp.J.Makarewicz,
Wstępdofilozofiiprawakarnegowoparciuopodstawyhistoryczno-rozwojowe,Lublin2009.
17L.Gardocki,Zagadnienia...,s.45.
29
