Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
którymPismośw.NowegoZakonutakczęstomówi.Towszystko,
mówię,ujawniłosięwVwiekuwobecsprzeciwuheretyków.Nie
znaczyto,żebywówczasdopierodowiedzianosięotychrzeczach;
wiedzianoonichodczasówapostolskich;wszystkiebowiemelementy
tejnaukizawierająsięjużwpismachapostolskichiOjcówKościoła,
począwszyodśw.IreneuszawIIwiekuażdośw.Grzegorza
NazjanzeńskiegowIVw.;aledopieropodtchnieniemgeniuszaśw.
Augustyna,pośródsubtelnychwalkteologicznychzheretykami,
zbiegłysięteelementywjednącałość,wtedyteżteologicznielepiej
zrozumianoprzedziwnąjednolitośćświatanadprzyrodzonego,
zrozumianojegostosunekdonatury,ujrzanojednymsłowemcałą
harmoniętegonajpiękniejszegodziełaBożego.
Dziś,Panowie,naukaonadnaturalnymporządkujestdalekobardziej
wyrobioną,niżbyławVwieku.PrzyszedłpoPelagianizmie
Semipelagianizm,potemLuteranizmiJansenizm,przeszłyprace
teologówczternastuwieków,alemimotopozauczelniami
teologicznymi,ludziedziśbezporównaniamniejznajątenświat
nadprzyrodzony,niżgoznalisłuchacześw.Augustyna.Ten
naturalizm,którydziśpanujewświecie,przenikanawetdochrześcijan
wierzących,boionireligięobjawioną,opartąistotnienaporządku
nadprzyrodzonym,tłumacząsobienierazwjakiśsposób
naturalistyczny.Łaskępojmujązazwyczajjakopewnąpomoc,którą
PanBógwspieraludziwciężkichchwilachżycia,wtrudnych
przygodach;otym,żeonauświęcaczłowiekawewnętrznie,pojęcia
żadnegoniemają.Usprawiedliwieniepojmująjakopewienspokój
sumienia,jakieśmiłosierneupodobaniezestronyBoga,aleotym
przetworzeniuwewnętrznym,otajemniczymżyciuzDuchaŚwiętego,
którewłaściwiestanowiłaskęusprawiedliwienia,możeniesłyszeli
nawet.Nadprzyrodzonymwkońcunazywajątowszystko,co
przewyższasferęwidomejnatury,awięciduszaludzkabyłabywtym
znaczeniunadnaturalną,ianioł,izłyduchnareszcie;aleoprawdziwie
nadprzyrodzonym,prawdziwieBożymcelu,doktóregoludziesą
odwiecznieprzeznaczeni,otymnieraznajmniejszegoniemają
wyobrażenia.Gdybyimktoprzedstawiłtęnaukęoporządku
nadprzyrodzonym,którąśw.AugustynwVwiekuprzedkładałswym
wiernym,byłobytozapewnedlawieluznichnowościąniesłychaną,
rewelacjąnierówniewiększą,niżbyłowowymczasie,ajednakta
prawdajestistotąnaszejreligii,jesttodogmatpodstawowyNowego
Zakonu.Zewnętrzny,formalnyponiekądstosunekdoBoga,
