Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WacławStankiewicz
Wybórwsektorzepublicznym
Pojawieniesiędoktrynyumowyspołecznejmiałorozładowaćemocje
towarzyszącerozważaniomnadgeneząinstytucjipaństwa,zwłaszczadziejami
przechodzeniaod„wędrownegobandyty”dodemokracjihelleńskiej.Kategoria
„wybór”rozgościłasięwdyskusjachpolitycznych,instytucjapaństwaangażuje
corazliczniejszegrupyspołeczneikontrolujerozległysektorpublicznypo-
siadającyogromnywpływnacałeżyciespołeczno-gospodarcze.Zjawiska
plasującesięwtymświecie,przypominającymstrukturępłyttektonicznych,
badamiędzyinnymiekonomikainstytucjonalna,posługującsięmodelem
matrycy(macierzy)instytucjonalnej.Korzystasiębezskrupułówzwieluujęć
człowiekamyślącego,ekonomicznego,wybierającegoikontraktującego,sku-
piającuwagęnaproblematycedynamicznierozwijającejsięteoriiwyborupub-
licznego.Pozwalamsobieporuszyćtylkoparęzagadnieńpotwierdzających
wysokąrangękategorii„wybór”wbadaniachnatympoziomieogólności.
Akademickiwykładteoriiwyborupublicznegoispołecznegoposługuje
sięteząnasyconąpodejściemnormatywnym−orolipaństważyczliwegopod-
danym,troszczącegosięoichdobrobytikorzystającegozmechanizmówde-
mokratycznychprzytworzeniuaparatuadministracyjnego.Krytycznaanaliza
funkcjonowaniawspółczesnychsystemówpolitycznychigospodarczychwy-
muszalicznepoprawki,uwzględniającesprzecznośćdecyzjibiznesuzetyką
ispołecznymrozumieniemdobrobytu.Pojawiłysięinteresującepoglądyopo-
czynaniachnowejistoty–homopoliticus,któregodecyzjeiwyborymogą
zmieniaćcałykierunekrozwojuspołeczno-gospodarczego.Nicprzetodziw-
nego,żewnaszychczasachtakwieleuwagipoświęcasięmetodomwyłaniania
parlamentu,rząduibiurokracji.
Teoriawyboruspołecznegobadametodyzbiorowegopodejmowaniade-
cyzjidrogągłosowaniaprzezgrupęreprezentantówwspólnoty.Podstawowym
zagadnieniemjestwskazanienateregułygłosowania,którepozwalająpołączyć
preferencjeindywidualnewpreferencjekolektywne.Wefekciekońcowym
teoriapragnieokreślićzbiórwarunków,niezbędnychdopodejmowaniadecyzji
kolektywnych.Wposzukiwaniuwłaściwychproporcjimiędzypragnieniem
wolnościipoczuciembezpieczeństwamnożąsiępropozycjerozwiązańangażu-
jącehomosocialisdokorzystaniazpomocyprawiewszystkimjegokrew-
niaków.
34