Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
I.Wprowadzenie
perspektywiewpływaćwsposóbparaliżującynagospodarkikrajowe,leczwdłu-
giejperspektywiegospodarkitepowracająnaścieżkęwzrostu17.DSłabe”lata
kompensowanepoprzezponadprzeciętnywzrostobserwowanywokresie
następującympowstrząsie.WtymmodeluDcudgospodarczy”niejestcudem,
leczzgodniezterminologiąRoyaF
.HarrodaDnaturalną”konsekwencją.
Przyjęciezałożeniaoistnieniuautomatyzmu,któryodpowiedniodoskaliznisz-
czeńuniemożliwiaponowneosiągnięciewcześniejszegopoziomuprodukcji,nie
jestzatemuprawomocnione.Tymsamymnaszepoczątkowepytaniedalejpozo-
stajebezodpowiedziidlaczegoDolnyŚląskwykazywałwlatachpięćdziesiątych
XXwiekutakniskiestopywzrostu?Dlaczegow1953rokunaDolnymŚląsku
1500zakładówprzemysłowychwciążpozostawałoniewykorzystanych?18Przy-
jętawniniejszejpracyperspektywamapomócwyjaśnićkwestię.
Samatezarekonstrukcyjnanieznajdujesięwprawdziewcentrumzainte-
resowaniaponiższegostudium,jednakjejzałożeniateoretycznemogąpomóc
wzrozumieniuprzyczyn,dlaktórychDolnyŚląskjawisięjakotakinteresu-
jącyprzedmiotbadań.Teoriarekonstrukcyjnawychodziodpewnegopocząt-
kowegoDustawienia”(setting),którejestniezbędnymwarunkiempomyślnej
odbudowy.OilewprzypadkuRFNiNRDsensownejestzastosowanieceteris
paribus,czylizałożenia,żepozabadanymizmiennymiwszystkieinneczyn-
nikistałe,otylewodniesieniudoDolnegoŚląskazokresupowojennego
niemożeonobyćprzyjmowanebezzastrzeżeń.Dawnewschodnieprowincje
Niemiecwyraźnieróżniąsiępodwzględemswojegopowojennegorozwojuod
terenówRFNiNRD.Najważniejszymspecyficznymrysemhistoriipowojen-
nejDolnegoŚląska,podobniejakipozostałychdawnychwschodnichterenów
Niemiec,byłybezwątpieniaprzesiedlenialudnościniemieckiej.Wrazzutratą
pracującejtuwcześniejludnościniemieckiejzabrakłowięcgłównegośrodka
pozwalającegonawykorzystaniepotencjałuprzemysłowegoiprzeprowadze-
niejegopomyślnejrekonstrukcji,amianowiciezabrakłoDwiedzyistotnejdla
procesuprodukcyjnego”.
Tymsamymnadtowyraźnastajesiękolejnalukabadawcza.Czymjest
wiedzaistotnazpunktuwidzeniaprodukcji?Wjakisposóbzostajeonawłączo-
nawprocesprodukcji?OdpołowyXIXwiekuprodukcjaprzemysłowa,jeśli
chcesięutrzymaćnarynku,uzależnionajestodwiedzynaukowej.Dotyczy
totowarówwszystkichgałęziprzemysłu,jakchoćbyprzemysłuspożywczego,
przemysłuelektrotechnicznego,przemysłumetalowego,farmaceutycznego,
17Por.R.F
.Harrod,TowardsaDynamicEconomics.SomeRecentDevelopmentsofEconomic
TheoryandtheirApplicationtoPolicy,London1948,s.85inn.HarrodmówituoDnaturalnej
stopiewzrostu”,którawstrząsywyrównujefazamiwzmożonegowzrostu.
18Por.AANPKPG/2840.