Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Statusiochronaprawnabiegłegosądowego
żewstosunkuprawnymłączącymsądpowołującybiegłego,zwyzna-
czonymdowykonaniaokreślonychczynnościbiegłym,niemawięzów
tworzącychstosunekprawnycodowarunkówwykonywaniatychczyn-
ności,wynagrodzeniaiodpowiedzialnościzlecającegowykonanietych
czynności,niemapomiędzyzlecającymabiegłympodległości,abiegły
wykonujesamodzielnądziałalnośćgospodarczą,jestsamodzielnyorga-
nizacyjnieiponosiryzykoekonomiczneswojejdziałalności.Cowięcej
przyjęto,żeopiniowanienapotrzebywymiarusprawiedliwościjest
samodzielnymprowadzeniemdziałalnościgospodarczej.Tymsamym
biegłystałsięprzedsiębiorcą,opiniującymnawłasneryzykoiponoszą-
cymodpowiedzialnośćwobecosóbtrzecichzawydanąopinię7.Trybunał
Konstytucyjnypodkreśliłjednak,żesamodzielnośćwwydaniuopiniiro-
zumianajestjakowyrażaniewłasnychpoglądówbiegłegowdanejspra-
wie,naktóreniemawpływufakt,biegłymaobowiązekstosowaćsię
dowskazówekorganuzlecającego,np.codozakresuopinii.To,żebiegły
sporządzaopinięnapodstawieaktsprawyprzekazanychprzezzlecają-
cego,niemożeprzesądzaćotym,niejestonsamodzielny8.
Pozycjabiegłegozostaławięcsprowadzonadorolipodmiotugospo-
darczego,opiniującegonawłasneryzyko,zponoszeniemodpowiedzial-
nościwobecosóbtrzecich,alepracującegotak,bystosowaćsiędowska-
zówekorganuzlecającego.Wartozaznaczyć,żewspomnianepowyżej
rozstrzygnięciedotyczywyłączniebiegłychsądowychiniestosujesiędo
biegłychpowołanychadhocczyinstytucjinaukowejorazspecjalistycznej9.
Nieulegazatemwątpliwości,żebiegłytouczestnikpostępowania
dowodowegoobciążonyszczególnąodpowiedzialnością,aniestetyprzez
wielelatpozbawionywzmożonejochronyprawnej.Doświadczeniaśrodo-
wiskabiegłych,atakżewłasneautorki,odwielulatwskazują,żebieglina
salachsądowychnierzadkospotykająsięzagresją,pomówieniami,zarzu-
tamistronniczościiinteresowności.Uczestnicypostępowańkarnychicy-
wilnych,którzyupatrująprzyczynniekorzystnegodlasiebierozstrzygnię-
ciasąduwopiniibiegłego,kierująprzeciwkobiegłymnp.zawiadomienia
oprzestępstwiewydaniafałszywejopinii,prowadząkampanieszkalujące
biegłychwoczachichpracodawcówiwspółpracowników(zawiadamia-
jącpracodawcóworzekomychnieprawidłowościach,nadużyciach,flbłęd-
nych”opiniach),starającsięosłabićzaufaniedoekspertówipodważyć
7ZpoglądamitymipolemizujeT.Widła,Biegłysądzony,[wo]Biegływsądzie.Konferen-
cjaw40.rocznicęśmierciprof.JanaSehna,Kraków2006,s.85in.
8WyrokTrybunałuKonstytucyjnegozdnia12czerwca2008r.,sygn.aktK50/05.
9E.Gruza,Pozycjabiegłego,[wo]B.Bieńkowska,D.Szafrański(red.),Problemyprawa
polskiegoiobcegowujęciuhistorycznym,praktycznymiteoretycznym,cz.3,Warszawa2011,
s.108–110.
93