Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stwa.Jesttozwiązanezogólnymrozwojemspołeczno-gospodarczymorazcywi-
lizacyjnym,cowymuszazapewnieniecorazwięcejdóbrpublicznych.Nawiązuje
dotegoZ.Sadowski,którystwierdza,żewspółczesnagospodarkarynkowasta-
wiawiększewymaganiadotycząceaktywnościpaństwa,wynikającenietylkoze
względówsocjalnych,alerównieżzprzejściadocywilizacjiinformacyjnejigo-
spodarkiopartejnawiedzy36.Państwopowinnowspomagaćmechanizmrynko-
wy,ponieważsłaboradzisobiezproblemamiocharakterzeogólnym,naprzykład
zdegradacjąśrodowiskanaturalnegoiniesprawiedliwościąspołeczną,nierówno-
ściamispołecznymi,walkązbiedączyszerzejzpokojemspołecznym.Jakpod-
kreślaS.Partycki,uwzględniającprawopopytuipodaży,zakupdóbrjestmożliwy
przeztych,którzywstaniezapłacić.Ograniczatodostęposobomnieposiadają-
cymśrodkówfinansowychnatencel37.
Zakresingerencjipaństwawiążesięzteoriąwyborupublicznego(publiccho-
ice),wktórejpoświęcasięuwagęmiędzyinnymianaliziedostarczaniadóbrpu-
blicznych38,ichkosztowi,korzyściomorazsposobowiwytwarzania39.Dostarczanie
dóbrpublicznychopartejestnamechanizmiewyborupublicznego,funkcjonują-
cymnainnychzasadachniżmechanizmrynkowy.Jakotwórcęteoriiwskazujesię
A.J.Schumpetera,natomiastistotnywkładwjejrozwójmiałnoblistaJ.Buchanan,
którywykazałróżnicemiędzygrąrynkowąawyborempublicznym(polityką)40.
Zakresteoriiwyborupublicznegomożnaprzedstawićprzezpryzmatzadańpu-
blicznych,klasyfikowanychwedługróżnychkryteriów41,atakżeekonomiinor-
matywnejipozytywnej.Zpunktuwidzeniaorganuodpowiedzialnegozareali-
zacjęzadańpublicznychmożnawyróżnićte,którerealizowaneprzezpaństwo
orazsamorządylokalne.Zadaniarealizowaneprzezpaństwozwiązanezesferą
publiczną,społecznąigospodarczą42.Podobnezadaniapełniąjednostkisamorzą-
dowe.Ważnete,którezaspokajająpotrzebyzbiorowemieszkańcówizwiązane
zespołecznąfunkcjąpaństwa43.
36
Zob.Z.Sadowski,SpołeczneaspektysystemurynkowegowPolsce,w:Społecznagospodarkarynko-
wa.IdeeimożliwościpraktycznegowykorzystaniawPolsce,red.E.Mączyńska,P.Pysz,PTE,War-
szawa2003,s.131.
37
S.Partycki,Elementyspołecznewspołecznejgospodarcerynkowej,OśrodekStudiówPolonijnych
iSpołecznychPZKS,Lublin1996,s.78.
38
Opróczdostarczaniadóbrpublicznychteoriauwzględniaanalizęwyboruspołecznego,grupinteresów,
władzywpaństwiewsensieekonomicznym.
39
Zob.P.Samuelson,W.Nordhaus,Ekonomia2,PWN,Warszawa1995,s.210.
40
Politykagospodarcza…,s.44.
41
H.Sochacka-Krysiak,Finansepubliczne,Wyd.Poltext,Warszawa1994,s.69.
42
Zob.SystemfinansowywPolsce…,s.428.
43
Zob.P.Samuelson,W.Nordhaus,Ekonomia…,s.92.
21