Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1020CEWNIKIWPROWADZANEDOTĘTNICIŻYŁ,
ZEWNĘTRZNEPRZETOKITĘTNICZO-ŻYLNE
Ideawytworzeniaprzetoktętniczo-żylnychporaz
pierwszyzostałazaproponowanaprzezNilsaAlwal-
lazLund,wSzwecji.Wypróbowałontakąmetodę
nakrólikach,astosowałją,abyuniknąćpowtarzania
zabiegówchirurgicznychdobadańnadkrążeniem
pozaustrojowym.Powypreparowaniutętnicyszyjnej
iżyłyszyjnejwewnętrznejwykonywałwnichotwory,
przezktórewprowadzałsilikonowaneszklanekaniu-
le.Każdakaniulabyłaprzymocowanadogumowego
cewnikawypełnionegoroztworemheparynyizabez-
pieczonawnaczyniupodwiązkami.Nacięcianaczyń
byłynastępniezaszywane,gumowarurkanakażdej
kaniulibyłazawiązywana,adrugijejkoniecbyłłączo-
nywtrakciedoświadczeńzkolejnąszklanąkaniulą.
Dlazabezpieczeniaprzedpowstaniemskrzeplinco
4-6godzinzwierzętompodawanoheparynę[6].
Wczesnedoświadczeniakliniczne,zpierwszymi
12chorymi,leczonymihemodializamizostałyopub-
likowanew1949rokuprzezNilsaAlwalla,Lambita
NorviitaiA.M.Steinsa.Jakodostępnaczyniowywy-
korzystanokaniulewprowadzaneprzedzabiegiem
dotętnicypromieniowejiżyłypośrodkowejłokcia.
Wprzypadkugdychoryniemógłbyćbezpośrednio
podłączonydosztucznejnerki,dlauniknięciapowsta-
waniaskrzeplin,początkowostosowanopełnąogólną
heparynizację,anastępniezaczętowypełniaćkaniule
igumoweprzedłużenia1-5-procentowymroztwo-
remheparyny.Alwallmożebyćwięcuznanyzaautora
pierwszychpróbwytworzeniapołączeniatętniczo-
-żylnegodlapowtarzanegowykorzystaniatejsamej
tętnicyiżyłyjakodostępudializacyjnego.Tepróby
niebyłyskutecznezpowoduzakrzepicywystępującej
wszklanychkaniulachigumowychrurkach.Wypeł-
nieniekaniuliroztworemheparynyzwiększałosku-
tecznośćwielokrotnegowykorzystaniategosamego
dostępunaczyniowegodokolejnychdializireduko-
wałoryzykozakrzepicy[7].Właśnieprzywykorzysta-
niuaparatówAlwallaijegokaniulwykonanopierwsze
wPolscehemodializy,początkowowPoznaniu(ko-
niec1958roku),anastępniewWarszawie(styczeń
1959roku).
Technikapodobnadostosowanejprzezzespół
Alwallabyławykorzystywanawczasiewojnykoreań-
skiej,ajejwynikizostałyopublikowanew1960roku
przezPaulaE.Teschana,CharlesaR.Baxtera,Thomasa
F.O’Briena,JackaN.FreyhofaiWilliamaH.HallazFort
SamHouston,wTeksasie,USA.Zwężaneplastikowe
kaniulebyłychirurgiczniewprowadzanedotętnicy,
przeważniepromieniowej,iżyły,najczęściejpośrod-
kowejłokcia,zazwyczajwdniupoprzedzającymdia-
lizę.Wczasieniewykorzystywaniakaniulidodializy
byłaonazatykanakrótkimirurkamizTygonu(nazwa
handlowapoliwinylu)lubgwintowanymikurkami
wykonanymiznylonu,przezktórepodawanocogo-
dzinęheparynizowany0,9%NaCl.Przeciętniekaniula
tętniczamogłabyćwykorzystywanaprzez6,1,ażylna
przez4,3dializy[8].
Ideaprzetokitętniczo-żylnejwydawałasięnajlep-
szymsposobemprzedłużeniaczasudziałaniadostę-
pudializacyjnego.Uważano,żezastosowanieinnych,
lepszychmateriałów(np.polietylenu)mogłobyroz-
wiązaćniektóreproblemyzwiązanezobserwowaną
zakrzepicąiuszkodzeniemścianynaczyń.Cewniki
wytworzonezpolietylenuwprowadzanedotętnicy
iżyłybyłystosowanewPolscewewczesnychlatach
60.XXwieku.Takirodzajprzetokizostałzaprojektowa-
nyw1959rokuprzezZbigniewaFałdazWarszawskiej
AkademiiMedycznejiJuliuszaBogdanaDeczkowskie-
gozPolitechnikiWarszawskiej(ryc.1.2).Autor(J.T.Z.)
tegorozdziałuwykorzystywałtakiecewnikidodializ,
któremiędzyzabiegamibyłyzamykanepolietyleno-
wymłącznikiem.Niestetypolietylendrażniłbłonęwe-
wnętrzną,wywoływałzapalenienaczyńiichzakrzepi-
wciągutygodni[9].
Problem
z
zapaleniem
i
zakrzepicą
na-
czyńwykorzystywanychdodializzostałistotnie
1.2.Cewnikiwprowadzanedotętniciżył,zewnętrzneprzetokitętniczo-żylne
3