Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
atakżemądrościowychksiągStaregoTestamentu.Waforystycznej
postacioderwanychizagadkowychzdańzachowałasiędlanas
filozofiapresokratyków.Możnawręczpowiedzieć,żekultura
europejskawspierasięnakilkuzdaniach,zktórychfundamentalne
brzmi:«Poznajsamegosiebie»”.
Aforyzmewoluowałzbiegiemlat,wiekówitysiącleci.
Różnorodnebyłydrogirozwojutreściiformyaforystyki,różnejej
rozumieniewposzczególnychokresachhistorycznychiepokach
literackich,różnepodejściejejnajwybitniejszychprzedstawicieli.Stąd
teżtrudnomówićozgodzienapełną,powszechnieprzyjmowaną
definicjęaforyzmu.Nawetnajwybitniejsihistorycyiteoretycy
aforyzmuniepotrafiąpodaćpełnej,ścisłej,jednoznacznejdefinicjitej
małejformyliterackiej.„Samanazwaaforyzmniejestpowszechnie
przyjęta.Wielcyaforyści(odXVIIw.poczasydzisiejsze)bardzo
różnienazywaliinazywająswojeaforyzmy.Możnabywyliczyć
kilkadziesiątnazw,którymiokreślaliswątwórczość.Nazwy
teodzwierciedlajądużyzakresorazróżnorodnośćtreściiformytego
gatunkuliterackiego.Taknp.JeanPaul,jedenznajpłodniejszych
aforystów,określałswojeaforyzmyjakom.in.uwagi,pomysły,
nastroje,reguły,improwizacje,błyskawiceposzukiwania.Inniokreślali
jejakomaksymy,refleksje,fragmenty,powiedzenia,idee,obserwacje,
drzazgi,próby,moralia,przemiany,myśli,zmyślenia,paradoksy,
apokryfy,sentencjeitp.itd.”(MarianDobrosielski).Dotej(itakjuż
obszernej)listymożnajeszczedorzucićnastępująceokreślenia:
skrzydlatesłowa,złotemyśli,cytaty,zastępczedefinicjesłownikowe,
pomysłydozrealizowania,próbyjęzykowe,impresjeliryczne
ikrytyczne,zapiskidziennika,streszczenia,notatkidowyzyskania,
ocalałestrzępydzieł,konkluzje,slogany,hasła,memy,kalambury,
apoftegmaty,gnomy,metafory,obrazki,epigramaty,mikroeseje,
mikroparodie,anegdoty,dowcipy,definicjeoobrazowejtreści
idowcipnymujęciutematu,definicjeparanaukowe,parodystyczne
