Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MirosławKarwatpisze:„Paradoksjestszczególniepłodnąmetodą
poznawczą.Zakładabowiempodważanieopiniiobiegowych,
potocznego(zdroworozsądkowegolubzabobonnego)poczucia
oczywistości,wymuszaweryfikacjęutrwalonych–nadmiernych
iuproszczonychuogólnień,naukowychipseudonaukowychoraz
religijnychdogmatówischematówideologicznych.Formułypozornie
tylkożartobliwieprzewrotneiprzekorneokazująsięodkrywcze,gdyż
nietylkoburzą(podobniejakironiasokratejska)«pewność»;ale
ujawniająprzytymniedostrzeganewcześniejzależnościmiędzy
zjawiskami,prawidłowości”.„Szczególniewidocznajestobecność
inośnośćparadoksuwaforystyce.Małoktórygatunekjestrównie
wydajnypodwzględem«pojemności»treściowejirówniedoskonały
podwzględemharmoniimiędzy«ciężką»treściąalekką(bonietylko
lapidarną,leczizpozoruniedbałą,niefrasobliwą)formą.Jak
wiadomo,dobryaforyzmtoswoistateoriawpigułce,wykładlub
dyskusjazmieszczonawjednymzdaniu,itosformułowanymtak,
żebrzmijakgdybyktośrzuciłperełkęodniechcenia,zprowokującą
nonszalancją”–dowodziKarwat:„Niezwykławprostprzejrzystość
isugestywność(aniezawiłośćimętnośćlubnudnapedanteria)
ogromnychskrótówmyślowychjestmożliwadziękitemu,
żedoorganicznychcechgatunkunależywyeksponowaniemomentów
kontrastu,przewrotności,nonkonformizmu,demaskatorskiejironii.
Takaaforystyka(wodróżnieniuodaforyzmówbanalnychlubjałowej
grysłów–popisowejzabawysalonowej)jestowocnaiwręcztwórcza.
Wyróżnikiemaforystykiheurystycznejjestnajczęściejżartobliwalub
wręczkpiarskaiprzekorna,aczasemnawetiszyderczaforma,oparta
naparadoksalnychtezachiporównaniach”.
Metodaaforystyczna–tojednazdrógdochodzeniadoprawdy,
wyzwalaniasięzkrainycieni(vide:alegoriajaskiniuPlatona),
zlabiryntuzłudzeńiurojeń.Aforyzmwprawdzienieodsłaniagotowej
prawdy,alewjednymprzebłyskupozwalaująćpewienjej–
