Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Warszawa(teatralna)
25
KalergisMuchanownprzyczyniłasięwybitnie”dozałożeniaTowarzystwaiwy-
stąpiłanainauguracyjnymkoncercie,mistrzowskogrającSzopena44,apierwszym
prezesemzostałSergiuszMuchanow).Popularnekoncertyizabawyorganizowano
takżewulubionymprzezwarszawiakówmiejscu-DolinieSzwajcarskiejprzyAle-
jachUjazdowskich,cowiązałosięjednakzdalekąwyprawądorożkamilubsaniami.
Takndaleko”wybieranosiętakżelatemdoŁazienek-gdzieprzydobrejpogodzie
wielkąpopularnościącieszyłysięprzedstawieniawTeatrzenaWyspie-orazna
PolaMokotowskie-abyuczestniczyćwwyścigachkonnych.
Najwyższaporaskoncentrowaćsięnawidowiskachteatralnych.Proponujęzaj-
rzećponowniedoprzewodnika:
nWarszawaposiadapięćTeatrówRządowych,kilkateatrzykówletnichprywatnych,teatrzyk
TowarzystwaDobroczynności,TeatrHecy,zwanyTeatremRappoiCyrk”45.
Wartozwrócićuwagęnaspecyficznąrelacjęscenrządowychipozostałychwi-
dowisk:
nWszystkieteatryrządowepodbezpośrednimzwierzchnictwemjednejDyrekcji,naczele
którejstoiradcastanuszambelanSergiuszMuchanow.Inneteatry,aczkolwiekwłasnoś-
ciąprywatnychprzedsiębiorców,mogądawaćprzedstawieniatylkozapozwoleniemDyrekcji
RządowychTeatrów,znajdująsiępodjejkontroląiobowiązanepłacićnajejrzeczszóstą
częśćdochodubrutto,którąpokażdymprzedstawieniuprzedsiębiorcyskładająnaręceusta-
nowionychwtymceluprzezkomisjęrządowąwładzękontrolerów”46.
Zgodniezrozporządzeniemobowiązującymod1826roku47,ówczesnyTeatr
Narodowy,anastępnie-TeatryWarszawskie-posiadającmonopolnawidowiska
teatralne,pobierałytzw.podatekwidowiskowy,którywlatach1868-1880-oczym
będziemowawdalszychrozdziałach-zacząłstanowićznacznyprocentwbudżecie
teatralnym.
Dodatkowo,scenadramatycznaTeatrówWarszawskichpełniławyjątkowąrolę,
którejświadomibyliwszyscyPolacyiktóranieumknęłatakżepodróżującemure-
porterowi:
nWarszawaposiadawystawnybudynekteatralny,wktórymnajwiększąprzestrzeńzajmuje
scenadlaoperyibaletu.Sztukidramatyczneposiadająwbocznymskrzydleosobnepomiesz-
czenie.Scenajestjedynymmiejscempublicznymtolerowanymprzezrządzaborczy,gdzie
kultywujesiępolskąmowę,jedynąkatedrąjęzykailiteraturypolskiejpopieranąoficjalnie
przezpaństwo”48.
44
Za:S.Szenic,MariaKalergis,Warszawa1863,s.416.
45
W
.Szymanowski,TeatraWarszawskie[w:]F.Fryze,I.Chodorowicz,PrzewodnikpoWarszawie,
46
s.324-325.
Tamże.
47
Zob.M.Krywoszejew,UstrójteatrówwPolsceiichsamowystarczalność(1765-1934),Warszawa1935,
s.45.
48
FritzaWernickaopisWarszawyz1876roku[w:]Studiawarszawskie,t.IX,s.329.