Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wprowadzenie.„Zagospodarowaniewyobraźni”
wolicznewspomnienianaocznychświadków,comożepowodowaćniebezpieczeń-
stwozagubieniasięwwielogłosieprzeróżnychopinii,plotekipojedynczychfaktów.
Wśródnajważniejszychnaukowychpublikacjinależywymienićopracowania
dziejówzespołówwspółtworzącychWarszawskieTeatryRządowe-AnnyWypych-
-GawrońskiejWarszawskiteatroperowywlatach1832-1880(Częstochowa2005)
orazJaninyPudełekWarszawskibaletwlatach1867-1915(Kraków1981).Dodat-
kowąpomocąjestksiążkaJanaMichalikaDziejeteatruwKrakowiewlatach1865-
-1893.Instytucjaartystyczna(Kraków2004),rzucającanoweświatłonazagadnie-
niarepertuaru,składuzespołu,reżyseriiorazsztukiaktorskiejwtejsamejprze-
strzeniczasowej.Sztukędawnegoteatrupomagajązrozumiećdwacenneopraco-
waniaDariuszaKosińskiego:Sztukaaktorskawpolskimpiśmiennictwieteatralnym
XIXwieku.Główneproblemy(Kraków2003)iDramaturgiapraktyczna.Polskasztu-
kaaktorskaXIXwiekuwpiśmiennictwieteatralnymswejepoki(Kraków2005).
Największymproblembadaczascenywarszawskiejjestbrakmonografiiobej-
mującejlata1833-1915,czylihistoriiWarszawskichTeatrówRządowychwnowo
wybudowanymgmachunaplacuTeatralnym.Ważnymopracowaniemjestksiąż-
kaMariiolgiBieńkiWarszawskieTeatryRządowe.Dramatikomedia1890-1915
(Warszawa2003),szczególniezewzględunadoskonałeomówieniedziejówbu-
dowygmachuorazhistoriiDyrekcjiRządowej.NajnowszamonografiaHaliny
WaszkielStanisławBogusławski(Warszawa2010)rozjaśniawieleczarnychplam
pokrywającychmiędzypowstaniowedziejeteatru.Wciążjednaklata1868-1880
należysytuowaćwpróżnipomiędzynieopisanymokresemodlattrzydziestychdo
sześćdziesiątychaniezbadanądekadąlatosiemdziesiątychXIXwieku.Cowięcej,
teatrwarszawskiwciążcierpinadotkliwybrakopracowańpodstawowychmate-
riałówźródłowych,przedewszystkimrepertuarudramatycznegouwzględniają-
cegoobsadę,monografiiwybitnychaktorówzAlojzymŻółkowskimiWiktoryną
Bakałowiczowąnaczele,ludziteatru-reżyserów,dekoratorów,krytyków,jaknp.
JanaJasińskiego,AdamaMalinowskiegoczyWładysławaBogusławskiego.Teatr,
podobniejakcałaWarszawa,ucierpiałdotkliwiepodczaszniszczeńIIwojnyświa-
towej,bezpowrotniezostałyutraconewielowiekowearchiwa,pełneegzemplarzy
teatralnych,partyturmuzycznychczyprojektówdekoracji.
Pamiętamdoskonalezdziwieniefaktem,żemimopoznaniacałejdostępnejwie-
dzyoteatrzewarszawskim,jataknaprawdętegoteatrunierozumiem,aconaj-
ważniejsze,nieumiemgosobiewyobrazić.Znanenazwiskaimiejscasądlamnie
pustymisłowamipozbawionymikonturuikształtu.
ZauważyłamrównieżzadziwiającąłącznośćmiędzyWarszawąateatrem,który
zamierzałamopisać.okazałosię,żeporuszamsiępomieście,któregonieznam.Je-
żeliprzyjąćzaZbigniewemRaszewskim,żewhistoriiteatrunajpiękniejszejestnba-
danietego,czegoniema”3,tobadanieteatruwarszawskiegojestjeszczenpiękniej-
sze”
,ponieważjestrównocześnieodkrywaniemprzestrzeni,którajużnieistnieje.
3
Zob.Z.Raszewski,Mójświat,Warszawa1997,s.110.
