Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1010KiedypowstałaczęśćKronikiwielkopolskiej…?
27
pierwotnejwersjiKronikiwielkopolskiejzkodeksuHodiejovsky’egoprzy-
krojonajestdoosiemnastowiecznegostanuwiedzyoutworze,arzekomy
cytatpowstałwskutekmechanicznegousunięciafragmentówniewygod-
nychdlaDobnerainiezbytudanychzabiegówredaktorskich.Oinnym
tekście„źródłowym”,zapewnespreparowanymprzezojcaGelazego,pi-
sałaDagmaraWójcik.Wykazałaonabardzoprzekonująco,żeznanytak-
żetylkozDobnerowskiejedycjiłacińskiegoprzekładuKronykičeskejlist
dominikańskiegobrataJackadoMarcinaPolakazostałprawdopodobnie
ułożonyprzezpraskiegopijarapoto,abydowieśćczeskiegopochodzenia
autorasłynnejkronikiuniwersalnej43.Upadazatempowtarzanyprzez
BrygidęKürbisargument,żenicniewiadomooinnychfałszerstwach
ojcaGelazego44.
KomentarzdodziełaHajkajestjedynymśladempotrzynastowiecznej
wersjiKronikiwielkopolskiej.Działaniemwewnętrzniesprzecznymwydaje
sięwięcłączeniepełnegozaufaniadoDobnerawsprawierealnegoistnienia
kodeksuHodiejovsky’egoiwiarygodnościwypisówzniegozpryncypialnym
negowaniemuwagpraskiegopijaranatematkształtupierwotnejwersjiKroniki
wielkopolskiejisamegomanuskryptu,którymiałjązawierać.TakczyniłaBrygida
Kürbis,któragodziłażarliwąwiaręwautentycznośćtekstuprzytoczonego
przezojcaGelazegozprzekonaniem,„żeDobnerswojegorękopisudokładnie
nieczytał”45idlategopomyliłzakończeniekronikizluźnymzapisemwizji
Boguchwałanakońcukodeksu46.Kłócisiętozdeklaracjąporównaniakopii
Hodiejovsky’egozedycjąSommersberga,złożonąprzezczeskiegoerudytę,
któryzresztądowodniemiałznakomiterozeznaniewobowiązującym
wjegoczasachstaniewiedzynatematkronikiidobrzewiedział,którąjej
częśćprzypisywanoBoguchwałowi,aktórąGodysławowi.PonadtoKürbis
dopuszczałamożliwość,żeDobnermiałdoczynieniazniekompletnym
wypisemautorstwasamegoHodiejovsky’ego47,czemuprzeczyuwagaojca
Gelazegoo„czternastowiecznejręce”,któraspisałapierwotnąredakcjęKroniki
wielkopolskiejicałykodeks(wktórym,wedługpraskiegopijara,byłatakże
kronikaMarcinaPolaka).BrygidaKürbisumieściłanaliściedomniemanych
43D.Wójcik,DominikaninMarcinPolak-autorkolekcjikazańDetemporeetdesanctis,„Przegląd
Tomistyczny”,9,2003,s.276–278.Przyokazjidziękujędr.RafałowiRutkowskiemuzapodsunięcie
mitegoartykułu.
44Np.:B.Kürbis,Wstęp,[w:]Kronikawielkopolska[MPHn.s.8],s.XIII.
45Ibidem,s.XII.
46Ibidem.Hipoteza,żekodeksHodiejovsky’egokończyłsięluźnowpisanąwizjąbiskupa
Boguchwała,niemażadnychpodstaw.Wynikajedyniezirracjonalnegopragnieniaobronyinte-
gralnościkronikiwjejdomniemanej,najstarszejwersjirękopiśmiennej,wbrewuwagomDobnera.
JeszczeswobodniejszerozważaniasnułnatentematA.Krawiec,Kilkauwagnatemat…,s.213.Jego
zdaniemwizjaBoguchwała,zakończonasłowami„InsaeculasaeculorumAmen”,miałazostaćze
względówkompozycyjnychdodanawrękopisieHodiejovsky’egopokończącychkronikęwyda-
rzeniachz1273r.
47B.Kürbis,Wstęp,[w:]Kronikawielkopolska[MPHn.s.8],s.XII.
