Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
10Złamacocha,czyliproblemyzinterpretacjąopowieściobuncieLeszka…
potknięćDobneratakżezarzutpomyleniazakończeniaKronikiwielkopolskiej
zexplicitemRocznikakapitułypoznańskiej,chociażnicniewiadomooobecności
rocznika(idotegojeszczewokrojonejwersji)wmanuskrypcie,którymiał
oglądaćojciecGelazy48.WkonsekwencjiKürbisdochodziładowniosku,że
egzemplarzHodiejovsky’ego,awłaściwiejegopierwowzór,zawierałtakże
terozdziały,którewzachowanychrękopisachnastępująpowizjibiskupa
Boguchwała49.Jesttozałożenieniczymnieuzasadnione.Conajciekawsze,
wwypowiedziachKürbispowątpiewaniawwynikidokonanejprzezDobnera
autopsjikodeksuidąwparzezpochwałamipodadresemczeskiegopijara
zakompetentneedycjeźródełirzetelny,niemaljużnowoczesnywarsztat
historyka.
Skororozdziału136(iwszystkichinnychod90począwszy)zcałą
pewnościąniebyłowrękopisieHodiejovsky’ego50,czasrzucićokiemna
jeszczejednąpróbędowodzenia,żeoryginalneinformacjeKronikiwielkopolskiej
dotyczącewydarzeńzXIIIw.zostałyspisanemniejwięcejwspółcześnie.
GerardLabudaswegoczasupostawiłtezę,żenieznanewcześniejszym
źródłominformacjeJanaDługosza,umieszczonewRocznikach,aodnoszące
siędolat1202–1260,pochodzązzaginionejkronikidominikańskiej,napisanej
prawdopodobnieprzezWincentegozKielc(Kielczy–wedługLabudy)51.
Koncepcjaznalazłanajpełniejszywyrazwksiążceopublikowanejw1983r.52
Jednymzelementówwywodubyłowskazanieszereguoryginalnych
wiadomościKronikiwielkopolskiej,któretakżemiałypochodzićzzaginionego
utworu53.OpowiadanieozajęciugrodówŁęczycyiSieradzaniewzbudziło
jednakzainteresowaniaLabudy,chociażdobrzepasowałodojegokoncepcji.
Uwzględnienierozdziału136wymagałobyniewielkiegorozszerzeniazakresu
chronologicznegodomniemanegoźródła,któreautorZaginionejkroniki
dopuszczał54.TrudnojednoznaczniewskazaćprzyczynęzaniechaniaLabudy.
48Eadem,Dziejopisarstwowielkopolskie…,s.163–164.
49Eadem,Wstęp,[w:]Kronikawielkopolska[MPHn.s.8],s.XII;eadem,Dziejopisarstwo
wielkopolskie…,s.71,101.Kürbisstarałasięnawetokreślićczaspowstaniatejczęściutworunalatapo
1282lub1283r.aprzed1295/1296r.
50DostrzegałtoJanuszBieniak(podobniejakstarszaliteratura–A.Małecki,KronikaBaszka…,
s.15,przyp.2)choćnieprzeprowadziłonotwartejkrytykitwierdzeńBrygidyKürbis–J.Bieniak,Jan
(Janek)zCzarnkowa…,s.140.
51PodzielamsceptycyzmPiotraWęcowskiegowobechipotezyGerardaLabudywsprawie
miejscapochodzeniadominikaninaWincentego–P
.Węcowski,PoczątkiPolskiwpamięcihistorycznej
późnegośredniowiecza,Kraków2014,s.82–83.
52G.Labuda,ZaginionakronikazpierwszejpołowyXIIIwiekuwRocznikachKrólestwaPolskiegoJana
Długosza.Próbarekonstrukcji,Poznań1983.Znakomiteomówieniedługotrwałegoprocesupowstawania
koncepcjiLabudy,historiidyskusjinadniąitrafnaocenajejwartościwświetlenowszegostanubadań
źródłoznawczych–M.Zdanek,„Zaginionakronikadominikańska”zXIIIwieku.Próbanowegospojrzenia,
[w:]Fontesethistoria.PracededykowaneAntoniemuGąsiorowskiemu,red.I.Skierska,T.Jurek,Poznań
2007,s.245–282.
53G.Labuda,Zaginionakronika…,s.174–182.
54Ibidem,s.159,przyp.434.
