Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
negodoprzejściacząstkialfaprzezbarierępotencjału.Schrödingerstworzyłnastępu-
jącyeksperymentmyślowy.Jeśliwklatceumieścimykotaiwycelujemywniegopisto-
letpodłączonydoźródłaradioaktywnego,toponieważrozpadjądrajestopisanyprzez
prawdopodobieństwo,kotbędziejednocześnieniecożywyiniecomartwy.
martwy,aletylkotakdługo,jakdługonaniegoniespojrzymy.Wówczasjegostanjest
ściśleokreślony,jaktoargumentowałEinstein.
1020Teoriawzględności
102010WiekXX–wiekEinsteina
W1999rokutygodnikDTime”ogłosiłwśródczytelnikówple-
biscytnaosobistośćXXwieku–wygrałbezapelacyjnieAl-
bertEinstein.Wjegoczterechartykułachz1905rokuza-
warłasięsporaczęśćrewolucjinaukowejXXwieku.Zagad-
nienieruchówstochastycznychwzawiesinach,tzw.ruchów
Brownastosujesięnietylkododyfuzjigazów,aleteżdoper-
cepcjiwizualnejisłuchowejwwarunkachhałasuirówno-
wagistatycznejwchorobieParkinsona.Każdywspółczesny
telefonjestwyposażonywurządzeniekorzystającezefektu
fotoelektrycznego(aniektóre–nawetwdwatakieurządze-
nia).RównanieE=mc2nietylkojestwypisywanenamu-
Rysunek1.6.AlbertEin-
steinwybranyczłowiekiem
rach,alestałosięrównieżtytułemDkultowego”filmupol-
XXwiekuprzezmagazyn
skiegonapoczątkuXXIwieku.
WybitnośćEinsteinapoleganatym,żepodobniejak
DTime”(grudzień1999)
Kopernikniebałsięprostychpytańiniezwykłychnanie
odpowiedzi.PosformułowaniuprzezMaxwellaprawelektromagnetyzmumożnabyło
przewidziećprędkośćświatławpróżni:
c=
up0E0
1
,
(1.4)
gdzieprzenikalnośćmagnetycznapróżnip0=4π×10
-7,aprzenikalnośćdielektryczna
E0=8,85×10-12(wjednostkachtakich,żecpodajemywm/s).PrędkośćZieminaorbi-
ciewynosi30km/s,costanowizaledwieułamekprędkościświatławynoszącej300tys.
km/s.AlepochodzącyzeStrzelna(k.Torunia)amerykańskifizykAbrahamMichelsonza
pomocąwymyślnejmetodypostanowiłzweryfikować,czyprzezpomiarzmianyprędko-
ściświatłamożnazweryfikowaćruchorbitalnyZiemi.Wynikdoświadczeniaprzeprowa-
dzonegonajpierwwPoczdamie(1881r.),anastępniepowtórzonegozwiększądokład-
nościąwClevelandbyłzaskakujący:nieobserwujesiężadnejzmianyprędkościświatła.
Uzyskanywyniksugerował,żealboośrodek,wktórymrozchodzisięświatło(uważano,
żejesttojakiśeter)jestpociąganyprzezkulęziemską,alboZiemiaspoczywawkosmo-
sie.Konsternacja!Wymyślonowięcwyjaśnienieadhoc:jednozramionurządzenia,za
8Zob.J.Barrettetal.PhysicalReviewLetters112,250403(2014).
11
