Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
świata–widzimytylkotakdaleko,skądzdołałoodpowstaniaWszechświatadotrzeć
donasświatło(czylinaodległość13,78mldlatświetlnych).Kopernikpisałgenialnie:
DZiemia,jakkolwiekwielkąniebyłabykulą,niczymjestwporównaniuzrozmiarami
Wszechświata,któregogranicnieznamy,abyćmożenawetznaćniemożemy”.
Kolejnąkonsekwencjąogólnejteoriiwzględnościjest,żeWszechświatmiałpoczą-
tek.Wszystkowskazujenato,żeWszechświatDwystartował”zjednegopunktu.Aodnie-
dawna(2019)wiemy,żezapewneniebędziemiałkońca–rozszerzasięcorazszybciej10.
Podobnierewolucyjne,trudnedoakceptacjisąkonsekwencjeteoriikwantowych.
Opisująonejedynieprawdopodobieństwa,aniepewność.ObierewolucjeXXwieku
Dzdetronizowały”przekonaniaczłowieka,żemożewszystkowiedzieć.Kosmologiaogra-
niczanasząwiedzęwzakresiewielkichodległości(rys.1.7),mechanikakwantowa–dla
obiektówmikroświata.
Rysunek1.7.
Drzeworyt
Flammariona
zkońcaXIXwiekumiałnaceluośmiesze-
niemyśleniaśredniowiecznegoograni-
cachwszechświata.Wtymsamymczasie
doświadczaniaMichelsonaudowodniły
poprawnośćteoriiEinsteina(powstała
ona20latpóźniej):zpowoduograniczo-
nejprędkościświatłaniemożemyznać
granicnaszegoWszechświata.Kopernik
miałrację(źródło:Wikipedia)
1030Zastosowaniafizykiwspółczesnej
103010Fizykawmedycynie,komputerzeinawigacji
Niezliczonesązastosowania(iDproduktyuboczne”)fizykiwspółczesnej.Jednymznich
jestInternet,którypowstałjakosposóbnaszybkieprzesyłaniedanychmiędzylabo-
ratoriamicząstekelementarnych.JeszczeprzedIIwojnąświatowąwybitnyfizykWolf-
gangPauliuważałzajmowaniesiępółprzewodnikamizastratęczasu.Tranzystorpo-
wstałwWigilięBożegoNarodzenia1947roku,adziśwukładachscalonychjestichnie-
zliczonemnóstwo.
UkładynawigacjisatelitarnejDrozeszłybysię”okilkakilometrówwparędni,gdyby
nieuwzględniałypoprawekwynikającychzogólnejiszczególnejteoriiwzględności
Einsteina.Winżynieriimateriałówkorzystamyzpromieniowaniarentgenowskiego,
defektoskopiiidyfrakcjineutronowej,anihilacjipozytonów.Najszerszezastosowania
znajdujejednakfizykawspółczesnawmedycynie(zob.rys.1.8).Budowawyposażenia
dodiagnostyki(tomografówkomputerowych,aparatówdorezonansumagnetycznego,
tomografówanihilacjipozytonów)dladużychfirmprzemysłuelektrycznegostanowią
dziśgłówneźródłoprzychodu.
10Zob.A.G.Reiss,NatureReviewsPhysics2,10–12(2020).
13