Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
IDydaktykajęzykapolskiegowświecie...
Nauwagęzasługujeteżosobaautorasłownika,któregomożnauznaćzaprzedsta-
wicielapolskichintelektualistówdobyRenesansu.StudiującwZurychuuConrada
Gesnera,J.Mączyńskipoznałosobiściewybitnychprofesorówwykładającychna
tamtejszymuniwersytecie,wtymniemieckiegoteologa,filologaiorientalistęTeo-
doraBuchmanna,znanegotakżepodzhellenizowanymnazwiskiemjakoBibliander,
autoraksiążkiDerationecommuniomniumlinguarumetlitterarumcommentarius
(1548).Biblianderbyłpierwszymuczonymrenesansowym,którywswejtypologii
językówświatauwzględniłjęzykisłowiańskienarównizinnymi:ukraińskiibiało-
ruskiłącznie-Rutenicussermo;serbskiibośniacki-ServianaetBosnensislingua;
chorwacki-Dalmaticalingua;polski-Polonicussermo;Sarmatica,Sclavonica,Polo-
nicalingua.Językówrosyjskiegoiczeskiegoautornieopisałwosobnychczęściach,
wspomniałjetylkowakapicieogólnymSclavonicalingua.Biblianderszczególnie
eksponowałwswymdzielejęzykpolski,ponieważjegoinformatoremwzakresie
językówsłowiańskichbył,studiującywtedywZurychu,J.Mączyński(Zwoliński
1972:341-344,por.teżHeinz1978:91-95;Miodunka2018).
Zadanie6
Zapoznajciezzamieszczonymiwaneksie1informacjaminatematkontaktówjęzy-
kowychikulturowychJ.Mączyńskiego.Wjakisposóbmogłyonewpłynąćnajego
działalnośćnaukową?
WartykulePionierzykomparatystykislawistycznejXVIwiekuPrzemysławZwoliń-
skiuznałC.Gesnerazaucznia,młodszegokolegęikontynuatoradziełaBiblian-
dra,natomiastichobuzafilologów,którzyzapoczątkowalikomparatystykęslawi-
styczną.RokpublikacjidziełaBibliandra(1548)stanowiłjegozdaniemrok,który
rozpoczynałtradycjebadańwzakresiekomparatystykislawistycznej(Zwoliński
1972).Dlanaszychrozważańważnajestprzedewszystkimobecnośćjęzykówsło-
wiańskich,zpolskimnaczele,wświadomościwykształconychEuropejczyków
okresuRenesansu.
WiekXVIwjęzykoznawstwieeuropejskimbyłepokąwzmożonegoopisywaniajęzy-
kówstaregokontynentu,cotakująłAdamHeinzwswychDziejachjęzykoznawstwa
wzarysie:
.
Odmomentu,gdydefinitywniepękłysztucznezaporystawianewinteresiełaciny
wstosunkudojęzykównarodowych,rozpoczęłasięwielka,intensywnaakcja