Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego

Przemysław E. Gębal, Władysław Miodunka

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-21486-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2020

Liczba stron:

456

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Gębal, Przemysław E.; Miodunka, Władysław. Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego. Red. . : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020, 456 s. ISBN 978-83-01-21486-9

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Gębal, P.E.

A1 Miodunka, W.

T1 Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

YR 2020

SN 978-83-01-21486-9

Bibliografia BibTex:

@Book{ 234941, author = "Gębal, Przemysław E. and Miodunka, Władysław", editor = "", title = "Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2020", address = "", isbn = "978-83-01-21486-9" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Gębal, Przemysław E.

AU - Miodunka, Władysław

ED -

TI - Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY -

PY - 2020

SN - 978-83-01-21486-9

ER -

Netografia (standard APA):

Gębal, Przemysław E.; Miodunka, Władysław. Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego [baza danych online] : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020 [dostęp: 22 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/dydaktyka-i-metodyka-nauczania-jezyka-polskiego-jako-obcego-i-przemyslaw-e-gebal-wladyslaw-234941.

dydaktyka, nauczanie, język obcy, glottodydaktyka, metodyka, języki

Książka stanowi wprowadzenie do dyscypliny określanej mianem glottodydaktyki polonistycznej w jej wymiarze teoretycznym oraz praktycznym. Ma charakter podręcznika akademickiego, przygotowanego częściowo w formie wykładu uniwersyteckiego oraz w for...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-21486-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2020

Liczba stron:

456

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp 12
I Dydaktyka języka polskiego w świecie – jej tradycje, dotychczasowy rozwój i perspektywy18
1. Miejsce dydaktyki i metodyki nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego we współczesnej glottodydaktyce polonistycznej 20
2. Historia nauczania polszczyzny jako przykład nauczania języków europejskich 30
2.1. Pięćset lat tradycji nauczania języka polskiego jako obcego31
2.1.1. Jan Mączyński i jego Lexicon Latino-Polonicum32
2.1.2. Piotr Statorius-Stojeński i jego pierwsza gramatyka języka polskiego34
2.1.3. Późniejsi autorzy gramatyk języka polskiego36
2.2. Zasługi cudzoziemców dla nauczania i propagowania języka i kultury polskiej jako obcych41
2.3. Rozwój nauczania języka polskiego jako obcego47
2.3.1. Podział pięćsetletniej historii nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego na okresy według Anny Dąbrowskiej48
2.3.2. Nauczanie polszczyzny od początków XVI do końca XVIII wieku49
2.3.3. Nauczanie polszczyzny w latach 1795–191852
2.3.4. Nauczanie polszczyzny w latach 1918–193953
3. Współczesne problemy nauczania polszczyzny jako języka obcego56
3.1. Nauczanie polszczyzny w latach 1952–199257
3.2. Nauczanie polszczyzny w latach 1993–200359
3.3. Metody nauczania polszczyzny w okresie od 2004 r. do dziś63
3.3.1. Podejście komunikacyjne w nauczaniu polszczyzny jako języka obcego63
3.3.2. Publikacje z zakresu metodyki nauczania JPJO65
3.3.3. Najnowsze podręczniki do nauczania polszczyzny jako języka obcego66
3.4. Standardy europejskie w nauczaniu polszczyzny jako języka obcego71
4. Dydaktyka języka polskiego w świecie 80
4.1. Kto i w jakim celu uczy się języka polskiego w świecie?81
4.1.1. Uczący się języka polskiego za granicą w szkołach podstawowych i średnich82
4.1.2. Nauczanie polszczyzny jako języka obcego w szkołach wyższych wielu państw świata87
4.1.3. Osiągnięcia polonistyki na Uniwersytecie Hankuk w Seulu90
4.1.4. Motywacja uczących się języka polskiego w różnych krajach świata92
4.2. Kto i dlaczego naucza języka polskiego w świecie?96
4.2.1. Nauczyciele polszczyzny w szkołach polonijnych i polskich za granicą96
4.2.2. Lektorzy języka polskiego zatrudniani w uczelniach zagranicznych101
4.2.3. Kształcenie nauczycieli języka polskiego jako obcego i drugiego103
4.3. Kształtowanie się teorii nauczania JPJO109
4.4. Wielowymiarowość dydaktyki języka polskiego w świecie114
5. Polityka językowa i promocja polszczyzny w świecie116
5.1. Opracowania ogólne na temat polityki językowej116
5.2. Polityka językowa na przełomie tysiącleci119
5.3. Wejście Polski do Unii Europejskiej w polskiej polityce językowej121
5.4. Koncepcja promocji języka polskiego w świecie według Adama Pawłowskiego127
5.5. Zasługi polonistów zagranicznych dla promocji języka i kultury polskiej w świecie131
5.6. Władze państwowe czy instytucje akademickie – kto prowadzi w Polsce politykę językową?136
5.7. Certyfikacja znajomości polszczyzny jako języka obcego i jej rozwój139
5.7.1. Przebieg egzaminów certyfikatowych w 2013 roku140
5.7.2. Przebieg egzaminów certyfikatowych w 2014 roku142
5.8. Rola certyfikacji w promocji (nauczania) języka polskiego w świecie144
5.9. Certyfikacja znajomości polszczyzny po roku 2015146
6. Język polski jako drugi i jako język edukacji szkolnej150
6.1. Nauczanie języka polskiego jako drugiego w Polsce150
6.1.1. Rozwiązania systemowe i programowe154
6.1.2. Koncepcje pedagogiczne i dydaktyczne162
6.1.3. W stronę edukacji włączającej166
6.2. Język polski jako język edukacji szkolnej171
6.2.1. Język edukacji szkolnej jako odmiana języka specjalistycznego172
6.2.2. Kompetencje kluczowe i zintegrowane nauczanie przedmiotowo- -językowe (CLIL)175
7. Współczesne wyznaczniki kształcenia językowego w nauczaniu języka polskiego jako obcego i drugiego 181
7.1. Od behawioryzmu przez kognitywizm do konstruktywizmu. Współczesne teorie poznania i uczenia się183
7.2. Pragmatyzm pedagogiczny186
7.3. Edukacja międzykulturowa187
7.4. Dydaktyka wielojęzyczności190
7.5. Dydaktyka działaniowa193
7.6. Koncepcje neuroedukacyjne194
7.7. Refleksyjność i autonomia w procesie uczenia się195
II Metodyka nauczania i uczenia się języka polskiego jako obcego i drugiego 200
8. Rozwijanie kompetencji językowych w języku polskim 202
8.1. Kompetencje lingwistyczne w Programach nauczania języka polskiego jako obcego.Poziomy A1–C2202
8.2. Rozwijanie kompetencji fonologicznej209
8.2.1. Miejsce wymowy w nauczaniu języków obcych209
8.2.2. Polski system wokaliczny i konsonantyczny210
8.2.3. Podejście kontrastywne w nauczaniu wymowy polskiej212
8.2.4. Trudności wymowy polskiej i strategie ich unikania w ujęciu Gerda Hentschela215
8.2.5. Inne miejsca trudne wymowy polskiej218
8.2.6. Techniki nauczania wymowy polskiej220
8.2.7. Podręczniki nauczania wymowy221
8.3. Rozwijanie kompetencji ortograficznej222
8.3.1. Alfabet polski222
8.3.2. Zasady stosowane w ortografii polskiej224
8.3.3. Miejsca trudne w ortografii polskiej225
8.3.4. Ortografia a fleksja polska226
8.3.5. Techniki kształtowania kompetencji ortograficznej226
8.3.6. Podręczniki do nauczania pisowni polskiej228
8.4. Rozwijanie kompetencji gramatycznej229
8.4.1. Kompetencja gramatyczna w nauczaniu języków obcych na świecie229
8.4.2. Kompetencja gramatyczna w nauczaniu JPJO231
8.4.2.1. Prace nad programami gramatycznymi w nauczaniu polszczyzny jako języka obcego232
8.4.2.2. Kompetencja gramatyczna w Programach nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2234
8.4.3. Miejsce gramatyki w podejściu komunikacyjnym, stosowanym do nauczania polszczyzny jako języka obcego238
8.4.4. Koncepcja trudnych miejsc polszczyzny według Anny Dąbrowskiej i Małgorzaty Pasieki243
8.4.5. Techniki nauczania gramatyki248
8.4.6. Pomoce dydaktyczne do nauczania gramatyki250
8.5. Rozwijanie kompetencji leksykalnej i semantycznej252
8.5.1. Uwagi ogólne252
8.5.2. Badania słownictwa tematycznego w polszczyźnie253
8.5.3. Koncepcja gron wyrazowych Anny Seretny257
8.5.4. Techniki nauczania słownictwa i struktur leksykalnych259
8.5.5. Najczęstsze błędy leksykalne popełniane przez uczących się JPJO261
8.5.6. Podręczniki, zbiory ćwiczeń i słowniki dydaktyczne jako pomoce w rozwijaniu kompetencji leksykalnej262
9. Rozwijanie działań językowych 265
9.1. Działania językowe265
9.2. Podejmowanie działań receptywnych270
9.2.1. Recepcja ustna (rozumienie ze słuchu i recepcja audiowizualna)270
9.2.1.1. Neurolingwistyczne etapy procesu rozumienia ze słuchu271
9.2.1.2. Teksty do słuchania272
9.2.1.3. Efektywność słuchania274
9.2.1.4. Model kształcenia rozumienia ze słuchu Gary’ego Bucka276
9.2.1.5. Metodyka rozwijania recepcji ustnej278
9.2.1.6. Postępowanie metodyczne przy rozwijaniu recepcji ustnej i audiowizualnej283
9.2.2. Recepcja pisemna284
9.2.2.1. Neurolingwistyczne etapy procesu czytania ze zrozumieniem285
9.2.2.2. Style czytania i intencje czytelnicze287
9.2.2.3. Metodyka pracy z tekstem na zajęciach językowych289
9.2.2.4. Postępowanie metodyczne przy rozwijaniu recepcji pisemnej292
9.3. Podejmowanie działań produktywnych i interakcyjnych293
9.3.1. Produkcja i interakcja ustna293
9.3.1.1. Proces mówienia z perspektywy psycholingwistycznej294
9.3.1.2. Zakres wypowiedzi ustnych. Elementy konstytuujące wypowiedź ustną294
9.3.1.3. Psychologiczne i kulturowe uwarunkowania produkcji i interakcji ustnej297
9.3.1.4. Ćwiczenia przedkomunikacyjne przygotowujące do produkcji i interakcji ustnej299
9.3.1.5. Metodyka rozwijania produkcji i interakcji ustnej301
9.3.1.6. Postępowanie metodyczne przy rozwijaniu produkcji i interakcji ustnej306
9.3.2. Produkcja i interakcja pisemna307
9.3.2.1. Język pisany307
9.3.2.2. Proces pisania z perspektywy neuro- i psycholingwistycznej308
9.3.2.3. Pisanie tekstów użytkowych i kreatywnych308
9.3.2.4. Pisanie zorientowane na proces i na produkt309
9.3.2.5. Metodyka rozwijania produkcji i interakcji pisemnej310
9.3.2.6. Postępowanie metodyczne przy rozwijaniu produkcji i interakcji pisemnej314
9.4. Działania mediacyjne315
9.4.1. Od mediacji językowej do mediacji pedagogicznej315
9.4.2. Działania i strategie mediacyjne w CEFR-CV 2018316
9.4.3. Działania mediacyjne a nauczanie języka polskiego jako odziedziczonego (języka pochodzenia)318
9.4.4. Metodyka rozwijania mediacji ustnej i pisemnej320
9.5. Przypadek szczególny. Alfabetyzacja w kontekście wspierania czytania i pisania323
9.5.1. Rodzaje analfabetyzmu i jego skutki społeczne323
9.5.2. Alfabetyzacja na zajęciach języka obcego324
10. Nauczanie kultury polskiej 328
10.1. Kwestie terminologiczne329
10.2. Podejścia do nauczania kultury330
10.3. Cel współczesnego nauczania kultury – rozwijanie kompetencji międzykulturowej334
10.4. Kultura w opracowaniach glottodydaktyków polonistycznych337
10.5. Metodyka nauczania międzykulturowego348
10.6. Pomoce dydaktyczne do nauczania języka i kultury polskiej349
11. Nauczanie języka polskiego jako obcego i drugiego wspierane technologiami informacyjno-komunikacyjnymi 354
11.1. Od koncepcji CALL do koncepcji MALL354
11.2. CALL i MALL a nauczanie JPJO356
11.3. Metodyczne aspekty wykorzystania CALL i MALL w nauczaniu polszczyzny357
12. Organizacja oraz planowanie kursu i zajęć języka polskiego jako obcego i drugiego 361
12.1. Planowanie dydaktyczne na poziomie makro363
12.2. Planowanie dydaktyczne na poziomie mikro365
12.3. Jednostka uczenia się / nauczania w podejściu komunikacyjnym i działaniowym368
12.4. Planowanie zajęć w codziennej praktyce nauczycielskiej i ich autoewaluacja375
13. Metody testowania znajomości JPJO 380
13.2. Testy językowe i ich klasyfikacja380
13.1. Testowanie znajomości JPJO – zarys historyczny381
13.3. Kryteria poprawności testów językowych384
13.4. Zbiory zadań do testowania znajomości JPJO385
13.5. Stały monitoring rozwoju językowego uczących się. Ocenianie kształtujące387
Zakończenie 390
Bibliografia394
Aneksy414
Didactics and methodology of teaching Polish as a foreign and second language. Summary (streszczenie w języku angielskim)444
Дидактика та методика викладання польської мови як іноземної та другої мови. Резюме (streszczenie w języku ukraińskim)448
Дидактика и методика преподавания польского языка как иностранного и второго языка. Резюме (streszczenie w języku rosyjskim)452

2.Historianauczaniapolszczyznyjakoprzykładnauczaniajęzykóweuropejskich

inwentaryzacyjnawzakresiejęzykównajpierwEuropy,potemresztyStarego

ŚwiataiwreszcieNowegoŚwiata.PoczynającodkońcaXVw.runęłalawinacoraz

tonowychopracowańnaturygramatycznejileksykalnejocharakterzemniejlub

więcejpodręcznikowym,praktycznym(Heinz1978:86).

UczonywymieniłprzykładowowydawanewXVIwiekupierwszegramatykitakich

językówjakwłoski,hiszpański,kataloński,portugalski,francuski,bretoński,walij-

ski,angielskiiniemiecki.TuwspomniałtakżegramatykęP

.Statoriusa-Stojeńskiego

orazprzywoływanyjużLexiconlatino-polonicumJ.Mączyńskiegoz1564roku.

Potemwspomniałogramatykachjęzykaczeskiegoicerkiewnosłowiańskiego,atakże

węgierskiegoibaskijskiego.Heinzzwróciłuwagę,żemetodywypróbowanewtrakcie

opisujęzykówmartwych,np.grekiiłaciny,zaczętostosowaćtakżedoopisujęzy-

kówżywych,rozwiązującprzyokazjiwieleproblemówszczegółowych,np.związa-

nychzustalaniemzasobugłosekiichznakówgraﬁcznych.Możnabypowiedzieć,

żemetodologiaopisujęzykówbyłazawszewzorowananaopisachłaciny,zmieniały

sięnatomiastopisywanejęzyki(tamże:86).

2.1.2.PiotrStatorius-Stojeńskiijegopierwszagramatyka

językapolskiego

PiszącogramatyceP

.Statoriusa-Stojeńskiego,A.Heinzodwoływałsiędopierwszej

gramatykijęzykapolskiego,zatytułowanejPolonicaegrammaticesinstitutio,wydanej

wKrakowiew1568rokuwDrukarniKrólewskiejMaciejaWierzbięty.Jejautorem

byłmieszkającywPolsceFrancuz,P

.Statorius-Stojeński,znanyjakoteologrefor-

macyjny,pisarz,pedagogigramatyk(Hajdukiewicz1974;Matuszewski2003-2004;

Kępińska2014;Miodunka2018).

PierwszagramatykajęzykapolskiegonositytułPolonicaegrammaticesinstitutio.

Ineorumgratiamquieiuslinguaeelegantiamcito&facileaddiscerecupiunt(Wykład

gramatykipolskiej.Naużytektych,którzywytwornościtejmowyszybkoiłatwopragną

sięnauczyć).ZostałaonaopublikowanawKrakowiew1568rokuimiałatylkojedno

wydanie,conieprzeszkodziłojejoddziaływaćwdużymstopniunagramatykipisane

przezautorówpóźniejszych.

Kompozycjagramatykiodwoływałasięzjednejstronydotradycjinauczania

łacinywszkole,którejpoczątekdałodziełoEliuszaDonata,gramatykarzym-

skiego,zdrugiejzaśdowspółczesnychmueuropejskichgramatykłaciny.Wrezul-

taciedziełoskładałosięznastępującychczęści:Deliterarumpotestate(owymo-

wieliter,s.7-21),Nomen(Rzeczowniki,s.22-93),Depronomine(Ozaimkach,

s.93-103),Deverbo(Oczasownikach,s.103-152),Participium(Imiesłowy,

Brak wyników

Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra