Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Politolodzysązafascynowaniwładząipotęgąalboponieważjejpragną,albo
ponieważjejsiębojąichcąpoznaćtegopotwora,wtensposóbStanleyHoffmann
tłumaczynarodzinystosunkówmiędzynarodowychjakoodrębnejdyscypliny.
1
Irzeczywiście,potęgatopojęcieopierwszorzędnymznaczeniudlastosunków
międzynarodowych,doktóregoodnosilisięprzedstawicielewszystkichszkółteo-
retycznychinaktóregotematnapisanocałetomy.Kategoriatamacharakter
abstrakcyjny,stanowiprzedmiotrefleksjifilozoficznejimożnająbadaćmetodami
charakterystycznymidlahistoriiidei.Jednocześniemaistotnezastosowanieanali-
tyczne,coświadczyojejmocnymzakorzenieniuempirycznymiotwieradrogędo
badańpraktykimiędzynarodowej.Polskiterminpotęgaoddajetylkoczęściowo
znaczeniaangielskiegosłowapowerifrancuskiegopuissance,wktórychwybrzmie-
wajątakważnedlapolitykikategorie,jaksiła,mocarstwo,panowanie,mocczy
władza.Niemalcałaliteraturazteoriistosunkówmiędzynarodowychpowstała
2
wanglojęzycznymkręgukulturowym,dlategoterminpowerstanowidlatejpracy
decydującypunktodniesienia.Potęgaoznaczatunajszerszerozumienieangiel-
skiejpowerifrancuskiejpuissance.Pojęciesiłytraktowanejesttuwsensiewąskim,
jakokategoriaomniejabstrakcyjnymcharakterze,opisującajednązczęściskłado-
wychpotęgi.
Szerokierozumieniekategoriipower/puissancemożebudzićsprzeciw.Wszak-
żejużRaymondArondokonałklarownegorozróżnienianawładzę(l’authorité),
odnoszącąsiędopolitykiwewnętrznejorazpotęgę(lapuissance),opisującąsto-
sunkimiędzypaństwami.Zdaniemfrancuskiegopolitologa,działaniepolityka
wsprawachwewnętrznych,czyliprzejawwładzy,mainneuniwersumiinnąnatu-
ręniżaktywnośćskierowananazewnątrz-domenapotęgi.Aronstanowczosprze-
ciwiasięmieszaniupojęćwładzyorazpotęgi.Autorzyponowocześniwychodzą
3
1
S.Hoffmann,“AnAmericanSocialScience”,w:Daedalus,Vol.106,No.3,1977,s.44-48.
2
Szczegółoweomówieniepolskiejsiatkipojęciowejzwiązanejzterminempowerznajduje
sięmiędzyinnymiw:J.Stefanowicz,Anatomiapolitykimiędzynarodowej,Toruń:Wydawnictwo
AdamMarszałek,1999,s.93.
3
R.Aron,Pokójiwojnamiędzynarodami,Warszawa:Centrumim.AdamaSmitha,1995,s.73.
