Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Regionekonomicznyijegorolawglobalizującejsięgospodarce
ludzkie,zasobyprodukcyjne,infrastrukturętechniczną,ekonomicznąispołeczną
orazzasobyinstytucjonalne,walorykulturoweitradycjęgospodarcządanegoobsza-
ru,waloryśrodowiskanaturalnego,stanzainwestowaniaipoziomnowoczesności
wsferzegospodarki,poziomorganizacjiizarządzania46.Wartopodkreślić,dobór
odpowiedniegozestawumiernikówmakluczoweznaczeniewbadaniachrozwoju
wukładachregionalnych47.Czynnikiwpływającenarozwójregionumożnapogru-
powaćwedługróżnychkryteriów.Klasycznepodejściedotegozagadnieniapozwo-
liłowyróżnićdeterminantyrozwojuregionalnego:kapitał,ziemięipracę.Czynniki
teobejmowałyzasobymajątkowe,zasobyśrodowiskaprzyrodniczegoizasobyde-
mograficzne.
Natomiaststanzainwestowaniaoznaczaistniejącewyposażeniedanegoregionu
wmajątektrwały,infrastrukturękomunikacyjną,uzbrojeniepodstawowe,zasoby
mieszkanioweikomunalne.Wykazujeonnaogółpoważneróżnicewposzczegól-
nychregionach,będącrównocześniejednązsilniedziałającychprzesłanekprzy
wyborzelokalizacjiprzedsięwzięćgospodarczych48.Stanzainwestowaniamożesta-
nowićbarieręwrozwojuregionu,jeżeliniejestwystarczający,np.zbytubogalub
zdekapitalizowanainfrastrukturakomunikacyjna.Zdrugiejstronyznaczneprzein-
westowanie,przydominacjiprzestarzałychelementówinfrastruktury,możeprowa-
dzićdoograniczeniawzrostugospodarczego.Ponadtoludnośćizasoby(zwłaszcza
ocharakterzejakościowym)siłyroboczejwregioniestanowiąistotnypotencjalny
czynnikrozwojuregionów.Ludnośćjestpodmiotemprowadzonejwregioniedzia-
łalnościgospodarczejiodgrywapodwójnąrolę.Zjednejstronystanowipodstawę
warunkującąprzyszłecelerozwojowe,zdrugiejnatomiastjestzasobemsiłyroboczej
regionu.Stądistotnajesttakżerelacjamiędzyliczbąludnościregionuiumiejsco-
wionychwniejzasobówsiłyroboczejbędącawłaściwymczynnikiemwzrostu.
Należyzgodzićsięzestwierdzeniem,żetradycyjneczynnikirozwojuregionalne-
go,stanowiącepodstawęrozwojuekstensywnego,nakładochłonnego,opartegonaro-
snącymzaangażowaniuposzczególnychzasobów,ustępująwewspółczesnymświe-
ciemiejscaczynnikomefektywnościowym,jakościowym,któreistotnewrozwoju
nastawionymnaunowocześnieniestrukturygospodarczejregionu(tab.1).
Intensyfikacjaprocesówglobalizacjiicorazwiększegootwieraniasięgospo-
darekpozwalawyróżnićczynnikiendogeniczneiegzogenicznerozwojuregionów.
Pierwszągrupączynnikówzasobywłasneregionu,znajdującesięnajegoob-
szarzeiprzeztowpewnymstopniuprzezregionkształtowane49.tospecyficzne
46T.Madej,Regionalnefunkcjerozwojuzuwzględnieniemregionuszczecińskiego,[w:]Proble-
mypolitykigospodarczejigospodarkiregionalnejwPolscewprocesieintegracjizUniąEuropejską,
materiałykonferencyjne,WydawnictwoUniwersytetuSzczecińskiego,Szczecin1999,s.357.
47J.Parysek,Rolasamorząduterytorialnegowrozwojulokalnym,[w:]Rozwójlokalny:Zagospo-
darowanieprzestrzenneiniszeatrakcyjnościgospodarczej,red.J.Parysek,StudiaKPZKPANt.CIV
,
Warszawa1995,s.39.
48Zob.Regionálnaekonomika,red.S.Samsoniin.,Slovakia2002,s.22-44.
49S.Korenik,Rozwójregionu...,s.37.