Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział3.Fazowezmianyemocji:konsekwencjenagłegowycofaniaemocji...
45
wspólnymobutychnarzędziwpływuspołecznegojestnagłazmiana
procesuemocjonalnego,niemniejjednaknależypodkreślić,żesąto
dwieróżneproceduryindukowaniaemocji.
Wpierwszej-naglewycofywanajestwzbudzonawcześniej
emocja.Innymisłowy,nieoczekiwanieznikazewnętrzneuzasadnie-
nieprzeżywaniadanejemocji(DolińskiiNawrat,1998).Modelowym
przykładembyłabytusytuacja,wktórejktośnaglełapienasztyłuza
ramię,odwracamysię,atonieznanynamlistonoszchcewręczyćnam
przesyłkę.Wtejsytuacjiprawdopodobnejestpojawieniesięuosoby
indagowanejnegatywnejemocji,którapokrótkiejchwiliokazujesię
nieuzasadniona.Jesttoprzykładtzw.fałszywejreakcjipozytywnej,
polegającejnaobronnejodpowiedziorganizmunabodziec,którypo
chwiliokazujesięnieszkodliwy(np.LeDoux,1996).Podobnie,nagle
inieoczekiwaniemożeznikaćuzasadnienieprzeżywaniapozytyw-
nychemocji.Przykłademniechbędzietusytuacja,wktórejznajduje-
myleżącynaulicybanknot,alepochwiliokazujesię,żejesttojedynie
bonreklamowy(por.NawratiDoliński,2002).
Drugaprocedurapoleganawzbudzaniukolejnoemocjiokon-
trastowychznakach,tj.nagleindukowanesąemocjenegatywne,
anastępniepozytywne,czyteżemocjepozytywne,anastępniene-
gatywne.Modelowymprzykładembyłabytusytuacja,gdyktośnagle
łapienasztyłuzaramię,odwracamysięiwidzimynaszegodawno
widzianegoprzyjacielazeszkolnejławy.Wtejsytuacjizakładaliby-
śmypojawieniesięemocjinegatywnej(strachu),anastępnieemocji
pozytywnej(najprawdopodobniejradości).Podobnie,emocjemogą
byćwzbudzanewodwrotnejkolejności.Przykłademmożebyćsytu-
acja,gdynaliściewynikówzegzaminuznajdujemyinformację,że
otrzymaliśmybardzodobrąocenę,pochwilijednakkonstatujemy,
żebyłatopomyłka,anaszarzeczywistaocenajestniedostateczna
(por.NawratiDoliński,2002).
Huśtawkaemocjonalna
Terminflhuśtawkaemocji”zostałzaproponowanyprzezDolińskiego
iNawrata(1994)doopisunarzędziwpływuspołecznego,którebazują
