Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
CzęśćI.PIERWSZAMONARCHIA
dynastycznąPiastówzamitpodobnydoinnychindoeuropejskichmitówuka-
zującychpochodzeniepanującychdynastii.Wedługtegouczonegolegendarny
Piastniebyłoraczem,leczOraczem,herosemzwiązanymzjednymznaczel-
nychbogówpanteonusłowiańskiego.Tymmianowicie,któryzapewniaple-
mieniumaterialnąpomyślność.RównieżtrzechjegonastępcówuznałBanasz-
kiewiczzapostacielegendarne.
UznaniePiastazapostaćmitycznąjestprzekonujące.Wydajesięjed-
nak,żetrzejprzodkowieMieszkaI,Siemowit,LestekiSiemomysł,należądo
historii.MitodhistoriiodróżniałjużsamGall,którypoomówieniuwyda-
rzeń,któremiałysięrozegraćwchaciePiastaiRzepkipodczaspostrzyżyn
ichsyna,napisał:„Leczdajmypokójrozpamiętywaniudziejówludzi,których
wspomnieniezaginęłowniepamięciwiekówiktórychskaziłybłędybałwo-
chwalstwa,awspomniawszyichtylkopokrótce,przejdźmydogłoszeniatych
spraw,któreutrwaliławiernapamięć”
18
.
Relacjaotrzechpierwszychprzedmieszkowychksiążętachzdynastii
piastowskiejjestpozbawionaszczegółów,acharakterystykapostacistereoty-
powa.ZapewnetylkotylewiedzianoonichnapoczątkuXIIw.Czynyich
uległyzapomnieniu,pozostaływpamięcitylkoimiona.RelacjaGallatoroz-
budowananiecolistaprzodkówksiążątpanującychwPolsce.
GdyuznamyprawdziwośćzapisanejprzezGallalistydynastycznej,mo-
żemyokreślić,kiedyżyłSiemowit.MieszkoIobjąłwładzęokoło960r.Przyj-
mującprzeciętnądługośćpanowaniakażdegozjegoprzodkównadwadzieścia
pięćlat,atylemniejwięcejrządzilitrzejwpełnihistoryczniPiastowie:
MieszkoI,BolesławChrobryiMieszkoII,Siemowitmógłpanowaćnaprze-
łomieIXiXw.Zgadzasiętozomówionymiwcześniejwynikamipracar-
cheologów.NajprawdopodobniejwięcnaprzełomieIXiXw.jedenzprzod-
kówMieszkaI,zapewnenoszącyimięSiemowit,rozpocząłdziałalnośćwykra-
czającąpozadotychczasowąpraktykęidokonałtego,comożnanazwaćprze-
łomempaństwowym.Ponieważnajstarszy,niewielkijeszcze,alejużsilnie
ufortyfikowanygródzostałodkrytywGieczu,niektórzyprzypuszczają,żetam
rozpoczęłaswojądziałalnośćdynastiapiastowska.Trudnosięustosunko-
waćdotejhipotezy,przodkowieMieszkaniebyliprzecieżjedynymi,którzy
wczasachprzedpaństwowychzaczęliwykazywaćwielkąaktywność.Zpew-
nościąnatomiastznaczenieichwzrosło,gdyopanowalignieźnieńskiośrodek
kultu.NastępcySiemowitabylijużtakpotężni,żerozpoczęlifortyfikowanie
swegopaństwaipowiększaniegooterytoriasąsiednie.Spróbujmywięcteraz
zastanowićsię,jakdoszłodopowstaniaorganizacjipaństwowej.
Konfliktymiędzyplemionamiwybuchałychybazawsze.Jednakokres
powstawaniamonarchiicharakteryzowałsięwzmożonąaktywnościąwojenną.
Wczasachpóźniejszych,lepiejoświetlonychprzezźródła,aktywnośćtęmo-
18
GallAnonim,Kronika,s.15.
