Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
CzęśćI.PIERWSZAMONARCHIA
drużynępomiędzywyprawami,gdyżpozwalałanatodobrzerozwijającasię
gospodarkaWiślan.Żyzneziemiewpołączeniuznowymimetodamiich
uprawydawałyplonywystarczającedowyżywieniacorazwiększegowojska.
Wiślańskiksiążęmógłteżczerpaćdochodyzpodkrakowskichsalin,wjego
ziemiachwytapianebyłożelazo.Byćmożetakżezaczynałjużfunkcjonować
biegnącyprzezKrakówmiędzynarodowyszlakhandlowy.Prawdopodobnieto
wszystkoułatwiłomudokonanieprzewrotupaństwowego.Mającwłasnąsiłę
zbrojną,książęwiślańskimógłprzestaćsięliczyćzwieceminarzucićWi-
ślanomswąwładzę.
Tworzącesiępaństwowiślańskieupadło.UległoŚwiętopełkowimo-
rawskiemu.Książęzostałpokonany,pojmanyipodprzymusemochrzczony.
Doswegokrajuzapewnenigdyniepowrócił,niewiemynicopóźniejszych
wiślańskichdynastach.Księciawiślańskiegozgubiłoto,copoczątkowoprzy-
czyniłosiędowzrostujegopotęgi.BogateMorawy,którychkosztembudo-
wałswojądrużynę,okazałysięzbytsilne.Gdyksiążęwiślańskistałsiędo-
kuczliwydlaichmieszkańców,Świętopełkzdecydowałsięnalikwidacjęjego
państewka.
ZapewnepodobnejakuWiślanprzyczynydoprowadziłydopolańskie-
goprzewrotupaństwowego.WprawdzieziemiePolanniebyłytakżyznejak
wiślańskie,brakteżbyłownichbogactwtakichjaksól,aziemiagnieźnień-
ska,wktórejPiastowiezaczynaliswądziałalność,byłapodkoniecIXw.
uboższaodwiększościinnychziem,alewjejpobliżuleżałybogatetereny.
JużwIXw.pojawiłysięnaPomorzulicznesrebrnemonety.Mimo
wzbogaceniaelitplemionapomorskieniezaczęłyjednaktworzyćstruktur
państwowych.Byływięcmałoodpornenaataki,azarazemstanowiłyatrak-
cyjnyobiektnajazdów.Pomorzezwróciłonasiebieuwagęwodzówpolań-
skich,bogactwaPomorzazachęcałyżądnychprzygódśmiałkówdobrania
udziałuworganizowanychwyprawach.ZdobywanenaPomorzusrebrozaczę-
łowzbogacaćuczestnikówwypraw,niemogłoonojednakwystarczyćdo
sfinansowaniabudowypaństwa.Większystrumieńdóbrzacząłnapływaćdo
ziemiPolandopierowtedy,gdyzostałynawiązanekontaktyhandlowezbo-
gatszymświatem.
ArcheolodzydatująnajstarszeznajdowanewWielkopolsceskarbyna
latadwudziesteXw.
21
Równieżodlatdwudziestychwnowychgrodachza-
częłysięgromadzićpochodzącezimportuprzedmiotyluksusowe.Znaleziska
teświadczą,żekontaktyzbogatszymikrajamimusianonawiązaćwcześniej.
Jeszczewcześniejnależałoznaleźćtowary,któremożnabysprzedawać.
Towarem,któryPolaniezamienialinasrebro,niemogłybyćpłodyrol-
ne,choćuzyskiwanojużwówczasnadwyżkiżywności.Przybrakuaparatu
21
Z.Kurnatowska,WielkopolskawXwiekuiformowaniesiępaństwapolskiego,w:Ziemie
polskiewXwieku,s.106-107.
