Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PijarscypisarzewokresieOświecenia
43
ściznyliterackiejpijarównazwanychprzezKostkiewiczowąnpi-
sarzami”.Jednakdosyćwcześnieokazałosię,żewschyłkowym
okresieOświeceniarzadkomożnaspotkaćutworyowiększej
wartościartystycznejwpoezjipijarów,gdyuwzględnisięosoby
znanezprzynależnościdozakonuczyznrodowodemżyciaza-
konnegoupijarów”.Jednakchociażbypobieżnalekturawierszy
KalasantegoSzelewskiego,LudwikaOsińskiego,OnufregoKop-
czyńskiego,odnalezionewtrakciekwerendybajkiHilariona
Żebrowskiego,pozostająceciąglewrękopisachbajkiJózefaŁań-
cuckiego,lirykiPiotraTyszyńskiego,okrytegoabsolutnymnie-
malmilczeniemwewszystkichdotychczasowychlistachewiden-
cyjnych,tekstynapisaneproząporuszająceważnezagadnienia
zpograniczahistoriinaroduczyjednostek,zachęciłymniedo
podjęciabadańidokonaniakolejnychuściśleńpersonalnych.
Podstawowymspisem,wcześniejszymwstosunkudoinnych,
jestzbiórnazwiskpijarskichpisarzyopracowanyprzezSzymo-
naBielskiego.Wymieniaon186pijarów,którzyodnotowanizo-
stalijakoautorzyjakiegośdziełanaukowegolubliterackiego61.
Zbióruwzględniasytuacjęwprowincjipolskiejzakonu.Opraco-
waniemnaszczebluogólnozakonnymjestpozycjaAleksegoHo-
rany’ego62.Zawieraonanazwiskaibiogramy463pijarskichau-
torówdziełzróżnychdyscyplinwiedzyorazutworówliterac-
kich.Jestwśródnichokoło135nazwiskpolskich.Należybyć
jednakostrożnymprzedszczegółowymzbadaniemtejlisty,gdyż
niektórenazwiskawydająsiępolskie,podczasgdywrzeczywi-
stościchodzitunaprzykładozakonnikównarodowościsłowac-
kiej,alezprzynależnościądoprowincjiaustriackiej.
Niemal100latpoA.HoranymopracowanowRzymie63aktu-
alniejszyspiszawierającyjuż1052nazwiskapijarskichpisarzy
zcałegoświata.CzasaminiektórychnazwiskniemauSz.Biel-
skiego,auA.Horany’ego,inaodwrót.Bywaitak,żenie
61VitaetscriptaquorumdameCongregationeCler.Reg.ScholarumPiarumin
ProvinciaPolonaProffesorumquioperibuseditispatriaeetecclesiaeproficius.Nomen
suummemorabilefecerunt.Varsoviae1812.TypisPatrumScholarumPiarum.
62ScriptoresPiarumScholarumliberarumqueartiummagistriquorumingenii
monumentaexhibetAleksiusHoranyiBudensiseiusdemInstituti.Pluriumquesocieta-
temeruditarummembrum.ParsIBudae,TypisRegiaeUniversitasHungaricae1808;
ParsIIcuiaccedetsupplementumBudae,TypisRUH,1809.
63IndexBio-BibliographicusCC.RR.PP.MatrisDeiScholarumPiarumquiin
universoordinempietatem,litterasacscientiasscriptoressuisfoventeornaverunt
aP.ThomaVinasas.Aloysioredactusetdigestus,vol.I–III,1908–1909,Roma,
TypographiaVaticana.