Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚWIATOWYKRYZYSASYTUACJAGOSPODARCZAWPOLSCE
1040Piętropierwsze-fundamentysystemu
17
Wkryzysiefinansowymratowanebyłydużefirmy,które,jaktookreślano,byłyzbyt
duże,byupaść(toobigtofail)lWydajesię,żejednymzpowodów,któredoprowadziłydo
kryzysu,byławłaśniearogancjaogromnychinstytucji,głównienarynkufinansowyml
Ichzarządyzdawałysobiesprawęzfaktu,żeskutkibankructwamogłybydalekowykra-
czaćpozakrągwłaścicieliipracownikówlDużyrozmiarfirm,którypoczątkowomógł
przynosićkorzyścicałejgospodarcedziękidziałaniuekonomiiskali,popewnymczasie
doprowadziłjednakdopatologiilPowstajewięcpytanie,jakiesągranicezwiększania
rozmiarówprzedsiębiorstw,takabynieniosłyzagrożeniadlacałejgospodarkilProblem
firmzbytdużych,byupaść,dotyczył,jakwspomniano,przedewszystkiminstytucjifi-
nansowychlBankructwotychwłaśniepodmiotówmogłomiećdlagospodarkiamery-
kańskiejznaczniebardziejniekorzystneskutkiniżupadekfirmzinnychsektorów,na
przykładzsektoraprodukcyjnegolUpadekkażdejdużejfirmypociągazasobąproblemy
ibankructwawieluinnychuczestnikówrynkulWprzypadkuinstytucjifinansowych
stopieńichwspółzależnościjestjednakwiększy,naprzykładwwynikukonstrukcjinie-
którychinstrumentówfinansowychlEfektdominamożebyćwięcowielepoważniejszy,
alezarazemmniejprzewidywalnylUpadającefirmyprzemysłowealbousługowemogą
byćnarynkudosyćszybkozastąpioneprzezichkonkurentówzarównokrajowych,jak
izagranicznychiwtensposóbograniczanesąnegatywneskutkiupadkulBankructwo
instytucjifinansowejmożemiećznaczniemniejprzewidywalnekonsekwencjelSkłania
torządiwładzemonetarnewwielukrajachdozapobieganiatakimwydarzeniomlWiąże
siętojednakzazwyczajzbardzowysokimikosztamilCowięcej,ratowanieupadających
instytucjimożebyćnawetprzedstawianeprzezratującychjakosukces,gdyżzapobiega
powstawaniupanikinarynkachfinansowychlWtakichokolicznościachwinstytucjach
dochodzidozachowań,któreokreślasięjakomoralhazard,czylidopodejmowania
nadmiernegoryzykaprzezzarządzającychlNiewłaściwawycenaryzykamożezatem
zaburzaćdziałanierynkukapitałowegolWczasieostatniegokryzysuwieleinstytucji
amerykańskichzostałouratowanychwłaśniezpowodustrachuprzednieprzewidywal-
nymiskutkamiichupadku14lJakwskazujeDlAcemoglu,wskomplikowanymświecie
gospodarkiwspółczesnej,wwarunkachasymetriiinformacji,ludziemająskłonnośćdo
obdarzaniazaufaniemdużych,starychorganizacjilWostatnichlatachwieleztychwiel-
kichorganizacjiuległozwyrodnieniulPrzykładowo,podkoniecXXwiekuwspekta-
kularnysposóbupadłafirmaEnron,wktórejzawiodły:systemrachunkowości,system
nadzoru,połączonyzrynkiemkapitałowymsystemmotywacjilKryzyswykazał,żeza-
rządzającyinnymiwielkimiorganizacjamiuwolnilisięspodnadzoruwłaścicielskiego
iregulacyjnegolWistociezawiódłsystemładukorporacyjnego(anglcorporategover-
nence)lWprzypadkudużychprzedsiębiorstwdziałającychnarynkachfinansowychna-
gromadzonywcześniejprzeznie„kapitałreputacji”okazałsięczynnikiemmaskującym
dokonywanezakulisamidefraudacje15l
14LlZingales,AMarket-BasedRegulatoryPolicytoAvoidFinancialCrises,„CatoJournal”
2010,Voll30,Nol3,sl535-541l
15DlAcemoglu,TheCrisisof2008:StructuralLessonsforandfromEconomics,2009,MIT,
http://econ-wwwlmitledu/files/3703(datadostępu:20maja2011)l
