Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niejasneodpowiedzilubichbrak0599
Źródło:za:Coonrod,Stone(2004,s.263).
Napodstawietestu-tniestwierdzonoznaczącychróżnicpomiędzybadanymigrupamiodnośnie
dośredniegowiekudziecka,wktórymrodziceporazpierwszyzaczęliposzukiwaćspecjalistycznej
pomocy.Przeciętnywiekpojawieniasiępierwszychobawwynosił17,8miesiącażycia(przedział6–30
miesięcy)dladziecizautyzmemi16,6miesiącażycia(przedział5–30miesięcy)dladziecizDD.
Wobugrupach82%rodzicówdoświadczałoniepokoju,zanimdzieckoukończyło2lata.Średniwiek,
wktórymrodzicepierwszyrazposzukiwalipomocy,wynosił22,6miesiącadladziecizautyzmem
i23,2miesiącadladziecizDD.
Analizawynikówzzastosowaniemtestuchi-kwadratukazuje,żeczęstotliwość,zjakąrodzicedzieci
zautyzmemirodzicedziecizopóźnieniemrozwoju(DD)przedstawialiswojeobawy,nieróżnisię
wżadnejzrozwojowychsfer.Najczęstszympierwszymsymptomemwywołującymniepokójrodziców
wobugrupachbyłopóźnionyrozwójmowy–w86%urodzicówdziecizautyzmemi73%urodziców
dziecizDD.Opóźnionyrozwójmowybyłteżpowodemobecnychobaw91%rodzicówdzieci
zautyzmemi77%rodzicówdziecizDD(Coonrod,Stone,2004).
Wynikibadańpokazują,żenajwcześniejszeobawydoświadczaneprzezrodzicówdziecizautyzmem
niekonieczniesąspecyficznedlaautyzmu,czylinieodzwierciedlająunikalnegowzorcasymptomów
wzakresiedeficytówspołecznych,powtarzanychzachowańikomunikowaniasięwsposób
charakterystycznydlategozaburzenia.Tylko9%rodzicówdwuletnichdziecizautyzmempodawało
doświadczanieniepokojuwodniesieniudospołeczno-emocjonalnegorozwojuichdzieci.Specjaliści
powinnizatembraćpoduwagęto,żerodzicemogąniezdawaćsobiesprawyznieprawidłowości
wspołecznymrozwojudzieckalubsąmniejskupieninadeficytachspołecznychniżnaprzykład
narozwojumowyprzywczesnymwystępowaniuzaburzeńudziecizarejestrowanychzapomocą
domowychnagrańwideo.Wynikastąd,żebardzoważnyjestsposóbformułowaniapytańprzez
specjalistę,abyrodzicemogliprecyzyjnieudzielićodpowiedzi,coniewątpliwiezwiększaszanse
trafnościdiagnozy(Coonrod,Stone,2004).
Wieluautorów(międzyinnymi:Baghdadliiin.,2003;Chawarskaiin.,2007;DeGiacomo,
Fombonne,1998)takżestwierdza,żewiększośćrodzicówdziecizASDzauważaporazpierwszy
nieprawidłowościwichrozwojuwczasiedwóchpierwszychlatodurodzenia:30–50%matekiojców
zgłaszaswójniepokójpediatromwpierwszymrokużyciadziecka,80–90%–wdrugim.
Donajwcześniejrozpoznawanychinajczęściejwymienianychsymptomównależą:opóźnienia
wrozwojumowy,brakwzajemnościwkontaktachspołecznych,problemyzdrowotneoraz
niespecyficznetrudnościzwiązanezesnem,jedzeniemorazuwagą.Niepokójopiekunówbudzątakże
wyraźnespowolnienietemparozwoju(np.pookresiegaworzenianiepojawiająsiępierwszesłowa)lub
utratauprzednionabytychprzezdzieckoumiejętności.W20–35%przypadkówzgłaszanyjestregres,
któryobejmujeutratęsłów,wokalizacjiczyniewerbalnychumiejętnościkomunikowaniasię(np.
zapomocąkontaktuwzrokowegoczygestów),ponadtoobserwowanesąnaśladownictwo,zabawy
zudawaniemorazinterakcjespołeczne.
Relacjerodzicówozaobserwowanymprzeznichregresierozwojowymudzieciniekoniecznie
wskazująnaprawidłowyrozwójprzedspostrzeżonąutratąumiejętnościczynawczesne
nieprawidłowościwykluczająceregres.Analizahistoriiprzebiegurozwojuprzeprowadzonanadużej
grupiedziecizautyzmemsugerujeraczej,żewwiększościprzypadkówrozwójosiągnąłplateau
ipóźniejnienastępował(Volkmar,Chawarska,Klin,2008).
Analizanagrańwideowykazuje,żewporównaniuzdziećmineurotypowyminiemowlęta
zdiagnozowanepóźniejjakoASDrzadziejpatrzyłynainneosoby/poszukiwaływzrokieminnychosób,
rzadziejsięuśmiechałyiwokalizowaływpierwszychsześciumiesiącachżycia.Wdrugimpółroczu
pierwszegorokużyciamogłymanifestowaćtrudnościwreagowaniunaswojeimię,kiedybyływołane,
ipatrzyłynainneosobyrzadziejniżprawidłoworozwijającesiędzieci.Wdrugimitrzecimrokużycia
donajczęściejpodawanychprzezrodzicówsymptomównależą:słabszykontaktwzrokowy,
ograniczonezainteresowaniezabawamiocharakterzespołecznymizmianąról,słabaczęstotliwość
patrzenianaopiekunów,preferowaniebyciasamemu.Opóźnionesą:naśladowaniewokalne
imotoryczneorazumiejętnośćzabawysymbolicznej.Małedziecizautyzmemczęściejkierująswoją
uwagęwzrokowąnaprzedmiotyniżnaludzi.Ograniczonesąekspresjamimicznatwarzyidzielenie
emocjizinnymi(uśmiechaniesięipatrzenienainnych).Trudnościwadaptacjidonowychsytuacji,
zainteresowaniepowtarzającymisięwizualnymibodźcamiinadmiernauwagaskupiana
napozaspołecznychelementachśrodowiska(np.skupianiesięnaliterachalfabetu,naklockachczy
detalachzabawek)sąbranepoduwagęjakopotencjalnezwiastunyspecyficznedlaASD.
Występowaniestereotypowychzachowań,manieryzmówmotorycznychczynietypowych
zainteresowańumałychdziecirzadkowywołujeniepokójrodziców,prawdopodobniezpowoduich
relatywniełagodnejmanifestacjiwewczesnymwieku(Volkmar,Chawarska,Klin,2008).
ASDwiążesięzdeficytamiwróżnychsferachrozwoju.Istotnejestzatem,byprzyanalizowaniu
