Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
HANNAKRAUZE-SIKORSKA
dzieckazotoczeniem.Wartojednakpodkreślić,żeideete,choćaktualnie
werbalizowanewniecoodmiennysposób,stanowiąważnepoledodyskusji
nadrozwojem,boskorochcemyprowadzićrozważanianatematzmiany
irozwoju,natematuczeniasięiskutkównaciskówotoczenia,trzebapytać,
copodlegazmianieiuczeniusię,nacostymulacjawpływawtensposób,że
nabytedoświadczeniewarunkujedalszezachowanie.Wtymcelunależy
założyć,żeistniejątrwałestrukturycentralne,którenarównizbodźcami
zewnętrznymibędąokreślały:kierunek,formęiczęstotliwośćzachowań
jednostki.
1.1.Zmysłowepostrzeganieświataprzezdzieckowokresie
wczesnegodzieciństwa
Możliwościpostrzeganiaświataprzezdzieckowwiekuniemowlęcym
oczywiściezdecydowaniemniejsze,niżmatomiejscewpóźniejszychokre-
sachrozwoju.Należyjednakpodkreślić,żewszystkiejegozmysłydziałają
(choćznaczeniemająturóżniceindywidualneczymogącewystąpićzabu-
rzeniarozwoju),awciągutrzechpierwszychmiesięcyznaczącosięrozwija-
ją,abypodkoniecokresuniemowlęcegozacząćfunkcjonowaćwsposób
zbliżonydozmysłówosobydorosłej.
GeorgeButterworth3podkreśla,żebadanianadtymokresemżycia
wskazująnietylkonafaktpodejmowaniaprzezpodstawowesystemyper-
cepcyjneswoichfunkcji,aletakżenapreferencjedzieckawzakresie:dźwię-
ków,smaków,zapachówiobrazów.Jednostkawsposóbaktywnyposzuku-
jeteżsygnałówpłynącychzotoczenia,copodważatezęWilliamaJamesa
obiernympoddawaniusięprzezniegonapływowiwrażeń.
Wiedzadotyczącaspostrzeganiaobiektówwewczesnymdzieciństwie
wydajesięszczególnieistotna,jeśliprzyjmiemyperspektywęJamesaGibso-
na4,któryzwracałuwagę,żenaprocesypercypowaniaświataprzezdziecko
należypatrzećjaknaaktywneposzukiwanieinformacji,bezzakładania,że
jedenukładmożemiećprzewagęnadinnym.Oczywistewydajesię,żekaż-
dyzezmysłówodbieraspecyficznyrodzajinformacji,jednakistniejątakie,
októrychtrudnopowiedzieć,żeadresowanedojednegoukładupercep-
cyjnego.Gibsonpodkreśla,żelepszeprzygotowanieniemowlęciadoodbio-
ruświatazmysłowegoniżdoeksploracjiireakcjimotorycznychsprawia,że
pierwszemiesiącetoprzedewszystkimpatrzenieorazsłuchanie,dopiero
późniejdzieckosięgapointeresującyjeprzedmiotipoddajegobadaniu.
Rozwójumiejętnościwzakresiepercepcjiwzrokowejjestwięcszczególnie
---
---
---
---
---
---
---
---
3G.Butterworth,Niemowlęctwo,w:Psychologiarozwojowa,red.P.E.Bryant,A.M.Colman,
Poznań1997,s.21.
4J.J.Gibson,Thesensesconsideredasperceptualsystems,Boston1966.