Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dzieckoisztukawewczesnejedukacji.
Arslonga,vitabrevis
(1)
goczłowiekiemestetycznym”
11
–zapewniał.PiękneczłowieczeństwowujęciuSchillera
jestsynteząnaturyikulturypoprzezsztukę.Pięknojestistotnymelementemludzkiego
życia,przyuczaludzkiegoduchadowolności.
Pięknouszczęśliwiaświat–atakpisałJohnRuskin
12
,wedługktóregotylkosztuka
możestaćsięźródłemwszelkiegoporozumieniamiędzyludźmi.Artystyczneupodoba-
niaRuskina,którybyłikrytykiemsztuki,ipoetą,ipisarzem,wywarłyogromnywpływ
natwórczośćMarcelaProusta
13
,autoracyklupowieściowegoWposzukiwaniustraconego
czasu,zbudowanegonawzórkatedrygotyckiej,jejmuzycznejkonstrukcjiidoniosłego
piękna.
Proust,którycałypierwszytompoświęciłdzieciństwu,odwoływałsięnieustannie
dowyobraźnidziecka,jegowczesnychintuicji
14
,prewerbalnegopostrzeganiaświata
15
idziecięcejspecyficznejnmuzykofilii”
16
,którapowinnabyćwynikiemsystematycznego
kształceniadziecięcejwrażliwościpercepcyjnej
17
.
Tylkodziękisztucemożemywyjśćpozasiebie[...].Dziękisztuce,zamiastwidziećjedenświat,
widzimy,jakświatsiępomnaża,ilujestbowiemoryginalnychartystów,tylomadysponujemy
światami,którebardziejsięróżniąmiędzysobąodświatówkrążącychwnieskończoności
18
–wyznawałMarcelProustwostatnimtomiecykluzatytułowanymCzasodnaleziony.
Otym,żewszyscyrodzimysięartystami,akażdyprocestwórczyjestwyrazem
obecnościczłowiekawświecie,pisałHerbertReadwpracyoznamiennymtytuleWycho-
wanieprzezsztukę
19
.SłowaReada,którytwierdził,żeniemadziełsztuki,jesttylkosama
sztuka,dopełniająmyśliotalenciepedagogicznymwyrażoneprzezżyjącychwtymsamym
czasieprofesorów–ZygmuntaMysłakowskiegoiStefanaSzumana.Dwóchwybitnych
pedagogów,dwóchrektorówkrakowskich,prawdziwychartystówuprawiającychsztukę
nacodzień.Przekonanychotym,żetalentpedagogicznypowinienłączyćsięzartystycz-
nymwidzeniemświata,emocjonalnymzaangażowaniemumysłu,moralnościąuczuć,
11F
.Schiller,Listyoestetycznymwychowaniuczłowieka,w:tegoż,Pismateoretyczne,przeł.J.Proko-
piuk,Warszawa2011,s.125.
12Zob.J.Ruskin,Niewinneoko.Szkiceosztuce,wybóriprzekł.J.Szczuka,wstępR.Kasperowicz,
Gdańsk2011.
13J.Błoński,Widziećjasnowzachwyceniu.SzkicliterackiotwórczościMarcelaProusta,Kraków1985,
s.181.
14R.Arnheim,Wczesneintuicje,w:Myśleniewzrokowe,przeł.M.Chojnacki,Gdańsk2011,s.9–21.
15J.Berger,Pole,w:Opatrzeniu,przeł.S.Sikora,Warszawa1999,s.262.
16O.Sacks,Muzykofilia.Opowieściomuzyceimózgu,przeł.J.Łoziński,Poznań2008.
17R.Arnheim,Percepcjawzrokowawedukacji,w:Myśleniewzrokowe...,s.368.
18M.Proust,Czasodnaleziony,przeł.T.Boy-Żeleński,Warszawa1992,s.274.
19H.Read,Wychowanieprzezsztukę,przeł.A.Trojanowska-Kaczmarska,Wrocław1976.
11
