Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy.Chorobaprzewlekła17
magającarehabilitacji,atakżemogącawymagaćdługiegookresunadzoru,
obserwacjiiopieki(za:Curtin,Lubkin,1990,s.4).
L.Cluf(1981)używapojęciachorobychronicznejidefiniujejąjako
stanniewyleczalnyzapomocąjednorazowejinterwencjimedycznej,wy-
magającyregularnejkontroliwcelupolepszeniastanupacjenta,maksy-
malizowaniajegosamodzielnegofunkcjonowaniaiodpowiedzialnościza
zajmowaniesięsobą.
T.Nowakowska(1983,s.343)stwierdza,że
chorobyprzewlekłe,pomimoodmienności,łączyszeregwspólnychcech,
amianowicie:długiczastrwania(odkilkunastutygodniwzwyż);łagodniej-
szyniżwstanieostrymprzebieg;naogółnieodwracalnośćzmianpatolo-
gicznych.
Autorkadodajetakże,żesytuacjażyciowaosobyprzewleklechorej
uzależnionajestwgłównejmierzeoddwóchczynników:ciężkościchoro-
by(acozatymidzie,stopniawyłączeniaznormalnegożycia)iczasujej
trwania.NatomiastW.Pilecka(2002,s.160)akcentujepsychospołeczne
uwarunkowaniazdrowiaichorobyczłowieka.Stwierdza,żechorobęprze-
wlekłąuznajesięzapotencjalnystresor,przekształcającydotychczasową
sytuacjęczłowiekaijegorodzinywodmienną,którejonsamijegorodzina
musząsprostać.Nieoznaczatobiernegodopasowaniasiędozaistniałych
wymagańpoprzezzmianyzachowania,lecztwórcząreakcjęnawystępujące
utrudnieniaizagrożenia,którawefekciemadoprowadzićdokorzystnego
bilansuzyskówistrat.
Każdazatemchoroba,awszczególnościprzewlekła,jawisięjakoswo-
istewyzwaniezarównodlachorego,jakijegorodzinyiśrodowiskaspo-
łecznego.Stanzdrowia,jakpodajeR.Pichalski(2002),iwiążącysięznim
poziomsprawnościwyznaczająusytuowaniejednostkiwżyciuizbiorowo-
ścispołecznej.
Przesunięciezatemwykrywalnościchoróbnanajwcześniejszestadia
choroboweorazpodejmowaniedziałańinterwencyjnychjużwstosunkudo
czynnikówryzykazaowocujesukcesemwichzwalczaniu(Jędrychowski,
2002).DoktrynaHipokratesagłosi,żedoszczególnieistotnychobowiąz-
kówlekarzynależyprofilaktyka(Aleksandrowicz,Duda,1988).Jestona
zapobieganiemchorobom,prognozowaniemprzyszłychwzorówkulturo-
wych,któresprzęgającwiedzębiologicznąośrodowiskuiczłowiekuzwie-
dząetycznąoochronieśrodowiskaijegocząstki–człowiekaorazszacunku
