Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stwa,któreniechcebudowaćwięzinazłudnym(igroźnym,bo
wcześniejczypóźniejwybuchającymagresją)przekonaniuowłas-
nejpozycjiofiarniczej15.
ŚmiałąpropozycjęBłońskiegoszybkojednakzastąpiłaoskarży-
cielskawswojejwymowiepolitykaPolskiLudowej,którapodtrzy-
mywałaprzekonanieouciemiężonychpodczasIIwojnyświatowej
Polakachisprawcachowegouciemiężenia–Żydach.Takiedziałanie
władzysprawiło,że
Powojniepostawyrodzicówprzenikałyczęstodopokoleńdzieci,
anierzadkotakżewnuków,cobyłoułatwioneprzezmilczenie
oHolocauściezestronysystemuedukacyjnegoiinnychinstytucji
kreującychpotocznąświadomośćhistoryczną.Doszedłtujednak
jeszczeczynnikinny.ByłanimwielkanieobecnośćŻydówwpowo-
jennymkrajobrazieetnicznymPolski,równoznacznazfaktyczną
niemożnośćzaprzeczenianegatywnymstereotypomŻydaprzez
rzeczywistość,gdyżjużwpierwszychtrzechpowojennychlatach
dwietrzecietych,którzyocalelizZagłady,wogromnejwiększości
przypadkówopuściłoPolskę.Przyczynątakiegostanurzeczybył
główniebrakpoczuciabezpieczeństwa16.
Wstydliwość,któranarosławokółwątkówżydowskich,dziśspo-
łeczeństwostarasięzepchnąćnamargines.Zarównomężczyźni,jak
ikobietypolatachmilczeniapowracajądomotywuZagładyokazu-
jącegosiętrwaćrównieżwtychpokoleniach,któreniedoświadczyły
11
15P.Czapliński:Polskadowymiany.Późnanowoczesnośćinaszewielkienar-
racje.Warszawa2009,s.108.DouwagCzaplińskiegowartododaćstanowi-
skoKingiDunin,którapodkreśla,żespecyficznapolitykaPRL-usprawiła,
iżdodziśtrwaflspóroprawdę,[a–N.Ż.]wistociejesttowalkaopanowa-
nienadpamięciąhistoryczną,atakżepoprostuowładzę.Ztejracjiposłu-
gujesięonamoralistyką,wartościami,odwołujesiędoemocjiisymboli
chętniejniżdoracjonalnegonamysłu.Gratoczysięprzyużyciukilkukate-
gorii:komunizm,Polska,naród,społeczeństwo.Aletakże:wina,przeba-
czenie,cierpienie,ofiara”(Taż:CzytającPolskę.Literaturapolskaporoku1989
wobecdylematównowoczesności.Warszawa2004,s.165).
16F.Tych:PotocznaświadomośćHolocaustuwPolsce-jejstanipostulatyedu-
kacyjne.W:Zagłada.Współczesneproblemył,s.42.
