Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENLE
tzw.czerwonejburżuazji,cododatkowo
wzmagałoprotesty.
CZASSOLLDARNOŚCL
Latoi980r.pozapowiedzipodwyżekbyło
gorące.Najpierwzastrajkowalirobotnicy
wświdniku,póŹniejstrajkiobjęłycałąPol-
skę.Żądanopodniesieniapensji,coczęścio-
wobyłoprzezrządrealizowane.Wpołowie
sierpniawStoczniGdańskiejpodczasstrajku
domaganosięrównieżprzywróceniadopracy
AnnyWalentynowicziLechaWałęsyzwol-
nionychjakoprzywódcówprotestujących
robotników.Jednymspośród2ipostulatów
byłożądanieutworzeniawolnychzwiązków
zawodowych.
Szesnastegosierpniai980r.wGdań-
skuutworzonoMiędzyzakładowyKomitet
Strajkowy
,doktóregostopniowoprzyłączali
sięrobotnicyzeSzczecina,Elbląga,Ursusa
iinnychmiast.Strajkite,popieraneprzez
intelektualistówzKomitetuObronyRobot-
ników(KOR),wyróżniałysięświetnąorga-
nizacjąi7.Ichniezwykłośćideterminacja
ściągnęłytelewizjezcałegoświata,cospowo-
dowało,żepolskirządniemógłukryćtych
wydarzeń.WtejsytuacjiGierekwysłałdo
GdańskaiSzczecinaprzedstawicielirządu,
którzypodługichrozmowachipodnaporem
strajkującychniezgadzającychsięnajedynie
znacznepodwyżkipodpisaliporozumienia
zestoczniowcamiigórnikami.Wywalczono
realizację2ipostulatów,wtymutworzenia
pierwszychWolnychNiezależnychZwiąz-
kówZawodowychnazwanychwkrótcedSoli-
darnościąn.
Porozumieniepodpisanewielkimdługo-
pisemprzezLechaWałęsęiprzezprzedsta-
wicielarządustałosięsymbolempierwszego
zwycięstwanadkomunistycznymrządem
wkrajachpodporządkowanychZSRRito
wsposóbcałkowiciebezkrwawy
.
CZASEDWARDAGLERKA
NastępcaGomułkiEdwardGierekrozpo-
cząłswojądziałalnośćodzapewnieniaspołe-
czeństwulepszegobytui4.Sloganprzywódcy
dAbyPolskarosławsiłę,aludzieżylidostat-
niejnrealizowanogłówniedziękipożyczkom
zZachodu,coprzezpierwszepięciolecierzą-
dów(i970ti975)uczyniłozPolskikrainę
względnegodostatkui5.Kredytyzaciągane
zagranicąspowodowałyjednakspiralęza-
dłużeń,popoczątkowymeldoradodopro-
wadziłotodoogromnychniedoborów,skut-
kującychpóŹniejwprowadzeniemkartekna
cukier.Ponadtofakt,żeproduktysprzedawa-
nonawschódzaruble,akomponentyprze-
mysłowekupowanozadolary,przyczyniłsię
doinflacjiiszybkiegospadkupoziomużycia.
Kolejkidzawszystkimnibrakinawetpodsta-
wowychproduktówspowodowałyrosnące
niezadowolenieludności.Abyzapobieckło-
potomgospodarczym,wi976r.sięgniętopo
podwyżkicenookoło60%,codoprowadzi-
łodoprotestówwwielumiastachispalenia
KomitetuWojewódzkiegoPZPRwRadomiu.
Zamieszkibrutalnieuciszono,m.in.traktując
robotnikówtzw.ścieżkamizdrowiai6iskazu-
jącnadługoletniewyroki.
Gierek,powyborzeKarolaWojtyłyna
papieża,stopniowotraciłkontrolęnadpar-
tią,akrachgospodarczyidziałalnośćopo-
zycjispowodowałykoniecjegodziałalności,
tymbardziejżewi980r.znówsięgnąłpo
podwyżkicen.
8
i4A.DomosławskitakcharakteryzujeepokęGierka.dMabyćteraz«drugaPolska»,innysocjalizm.Dośćskąp-
stwa,wiązaniakońcazkońcem.«Oszczędnamama»(staryprzywódcaGomułka)idziewodstawkę,sterprzej-
muje«szczodrytata».nowyIsekretarzEdwardGierek.Wprowadzainnystylrządzenia,pokazuje,żejest
dobrotliwympanem,solidnymgospodarzem,hojnymopiekunem.JeŹdzipokraju,próbujedowieść,żewładza
nieodrywasięodmas,przeciwnietschodzinadół,szukabliskościzludemn;A.Domosławski,K!puściński–
nonfiction,Warszawa20i0,s.3ii.
i5Zniesionoobowiązkowedostawy
,podniesionopłaceiemerytury
,rozpoczętoodbudowęZamkuKrólewskiego
wWarszawie,budowanodrogi(słynnadgierkówkan),fabrykisamochodów,PortPółnocnyihutęKatowice
(nastawionąnaprodukcjędoZSRR).
i6dścieżkizdrowiantbiciepałkamiaresztowanychrobotników,pędzonychpomiędzydwomaszeregamimilicji.
i7StrajkwGdańskumiałcharakterokupacyjny
.Wprowadzonodemokratyczne,ściśleprzestrzeganezasady
,pro-
hibicję,zorganizowanozaopatrzenie.Codziennieodprawianomsześwięte.Dokumentowanoprzebiegstrajku
dziękiprzebywającymwstocznidziennikarzomifotoreporterom.
