Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nieotrzymalipodwyżek.Trudnonazwać
podwyżkąwprowadzeniewgrudniui958r.
nowejtabelipłac,wedługktórej,zależnieod
stażupracyigrupyzaszeregowania,300zł
zyskiwaliasystenciporokupracy(i200zł),
a450złpoi0latachpracy(i900zł).Wla-
tachi954ti958występowałasilnainflacja,
wynoszącaod5%do9,9%rocznie.Podwyż-
szonestawkinowychtabeliniewyrównywa-
łynawetwzrostukosztówutrzymania.Nadal
skromnebyłydodatkifunkcyjne,dodatki
specjalnezapracęwwarunkachuciążliwych
orazzaspecjalizację,wynosząceodi00do
700zł.
Wlatachi956ti970,cechującychsię
zastojemgospodarczym,płacewsferachnie-
produkcyjnychpozostawałynaniskimpo-
ziomie.Reformauposażeńwsłużbiezdrowia
zmajai966r.i5,zachowującstawkiwyna-
grodzeńzi958r.,wprowadziładodatkipre-
miującedyrektorówiordynatorów,lekarzy
specjalistóworazwybranych,deficytowych
specjalnościlekarskich.Nowestawkizachę-
całytakżedopodejmowaniadyżurówwszpi-
talachiprzychodniachorazwpogotowiura-
tunkowym.Przeciętnapłacalekarzawi966r.
wynosiła3346zł(przyśredniejkrajowej
i599zł),wi967r.wzrosłado3742,
awi968do38i0i6.Lepiejook.200złzara-
bialilekarzeszpitalni.
Czynnikiemhamującymwzrostpłac
byłapolitykawydatkówwsferzeniepro-
dukcyjnej.Nasłużbęzdrowiaprzeznaczano
wi965r.zaledwie3,5i%PKB,awi970r.
3,92PKBi7.Płacalekarzybyławprawdzie
o30%wyższaodprzeciętnejwgospodarce,
alepersonelśrednizarabiałnapoziomiero-
botnikówniewykwalifikowanych.Frustrację
pogłębiałzastójwinwestycjachsłużbyzdro-
wia,którychrealizacjamogłabystwarzaćna-
dziejenaprzyszłość.
LATA1971-1980
SYTUACJA
EYTOWA
LEKARZY
Noweotwarciegospodarcze,którenastąpi-
łopoi97ir.,nazywaneteżokresemgier-
kowskim,polegałonapreferowaniuinten-
sywnychczynnikówrozwoju,azwłaszcza
postęputechnicznego.Zachowanyzostał
dotychczasowypodziałgospodarkinasferę
produkcjiisferęusług,którabyłatrakto-
wanadrugorzędnie.Wrokuwyjściowymtej
dekadyti970tnasłużbęzdrowiaprzezna-
czano3,92%PKB,awięco0,4i%więcej
niżwi965r.,aleponastępnych5latach,
wi975r.wydatkibudżetowenazdrowie
obywatelizmalałydo3,27%PKB.Wpoło-
wiedekadygierkowskiejnastąpiłwięcwy-
raŹny
,wynoszący0,65%,spadeknakładów
budżetowychnasłużbęzdrowiai8.Ograni-
czeniewydatkówbudżetowychmusiałosię
niekorzystnieodbićnafunkcjonowaniuprzy-
chodniiszpitaliorazcenachlekarstwiwyna-
grodzeniachlekarzy
.
Wi970r.,kiedyobowiązywałyjeszcze
stawkiwynagrodzeńzpoprzedniegookresu
tlekarzezarabialiśrednio3466zł,wi975
znacznielepiej,bo6443zł,awi978t
7i9izłi9.Wynagrodzenianominalnewzros-
ływięcznacznie.Wpamięciczynnegowów-
czaszawodowopokoleniaprzetrwałoprze-
konanieowyższychzarobkach,chociaż
niepopartedoświadczeniemowiększejsile
nabywczejzarobionychpieniędzy20.Mnie-
manieosilenabywczejpieniędzyzmącone
jestteżwpamięciistnieniemczarnegorynku,
naktórympowygórowanychcenachmożna
byłokupićdeficytowetowaryżywnościowe.
Wlatach70.zwiększonoelastycznośćzasad
wynagradzania,pojawiłsięczynnikoceny
uznaniowej,któryzczasemwwynagrodze-
niachlekarzystałsiębardzoznaczący2i.Jed-
nocześniejednak,wobecbrakówkadrowych,
i5RozporządzenieRadyMinistrówzdn.i2grudniai958r.,Dz.U.nr74poz.376.
i6RozporządzenieRadyMinistrówzdn.27majai966r.,Dz.U.nr20poz.i22.
i7RocznikSt!tystycznyOchronyZdrowi!(RSOZ)1945–1967,Warszawai969,s.5ii.
i8Z.Czajka,Mech!nizmywyn!gr!dz!ni!wpublicznejsłużbiezdrowi!,Warszawa2004,s.i2.
i9Ibidem,s.i4.
20WedługRSOZ1979lekarzezarabiali,pracującnapełnych7-godzinnychetatach.wi970r.t3466zł;wi975
t6443zł;wi976t6595zł;wi977t6889zł;wi978t7i9izł.
2iSytuacjętęprzeanalizowałZdzisławCzajkawopracowaniuMech!nizmywyn!gr!dz!ni!wpublicznejsłużbiezdro-
wi!,s.38.Autor,wychodzącodzałożenia,żedpłacaprzeciętnagodziwapowinnaodpowiadaćconajmniejpo-
ziomowiPKBnaimieszkańcan,potymstwierdzeniuprzytaczaliczby
,zktórychwynika,żeprzeciętnepłace
lekarskiebyływlatach70.niższeodkwotPKBnaimieszkańca.wi970r.wynosiły94,4%;wi975t94,3%;
wi980t98,7%PKBnaimieszkańca.Czajkakomentujetedanestwierdzeniem,żenawetwtedy
,kiedypłaca
wskaligospodarkibyławyższaodPKBnaimieszkańca,wsłużbiezdrowiamiałaznacznieniższypoziom.
dZdzisiejszegopunktuwidzeniaówczesnasytuacjasłużbyzdrowianiebyłazłazarównopodwzględemfinan-
sowania,jakipoziomurelacjiwynagrodzeń,tojednakwówczasowadziedzinabyłatraktowanadrugorzędnie,
nawetwramachsferybudżetowejn.
31
