Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WojciechBałus
Nowysystematwiedzy
I
„Naklasycznąmiaręuszlachetniony,antycznyświatbogówod
czasówdziałalnościWinckelmannaniezwykległębokozakorzenił
sięjakosymbolantykuwogóle”pisałwokresieIwojnyświatowej
AbyWarburg.ZdaniembadaczaautorDziejówsztukistarożytnej
narzuciłEuropie„olimpijską”wizję„starożytności”
1
.Niejedno-
krotniepostrzeganojąjako„tyrańską”
2
.PrzezcaływiekXIXob-
razsztukigreckiej,jakonajdoskonalszegowcielenia„szlachetnej
prostotyispokojnejwielkości”(dieedleEinfaltundstilleGröße)
3
,
kształtowałzbiorowewyobrażeniaonajwyższymideale,wpływa-
jącnietylkonagustaamatorów,aleikładącsiędługimcieniem
narozważaniachhistorykówsztuki.Ipotrzebabyłodopierosiły
Nietzschego,jegoostregopióraisugestywnejnarracji,byzłamać
1
AbyWarburg,Pogańsko-antycznewróżbiarstwowtekstachiprzedsta-
wieniachobrazowychwczasachLutra,w:idem,NarodzinyWenusiinneszki-
cerenesansowe,tłum.RyszardKasperowicz,Gdańsk2010,s.222.
2
MosheBarasch,ModernTheoriesofArt,1:FromWinckelmanntoBaude-
laire,NewYork–London1990,s.97.
3
JohannJoachimWinckelmann,Myślionaśladowaniugreckichrzeźb
imalowideł,tłum.JoannaMaurin-Białostocka,w:Teoretycy,artyściikrytycy
osztuce1700-1870,oprac0ElżbietaGrabska,MariaPoprzęcka,Warszawa
1974,s0194;idem,GedankenüberdieNachahmungdergriechischenWerke
inderMalereiundBildhauerkunst,w:WinckelmannsWerkeineinemBand,
oprac.HelmutHolzhauer,Weimar–Berlin1982,s.20.
–XIII–
