Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SłowowstępnedoIdeitranscendentalizmuuFichtegoiKanta
postawęfilozoficznąMarkaJ.Siemkaizawartewjegopracachinterpretacje
dawnychfilozofii.
CzyautoraIdeitranscendentalizmu…możnauznaćzatypowegorepre-
zentantapolskiejhistoriiidei?Zpewnościąnie,itonietylkowtymsensie,
że–byćmoże–takichtypowychreprezentantówformacjatawogólenie
miała,skorokażdyznichbyłprzedewszystkimwielkąnaukowąindywidu-
alnością.Oilebowiemmożnapowiedzieć,żerozważaniaSiemkawyrosły
znurtuhistoriiidei,wtymzwłaszczazhistorycznofilozoficznychdziełBro-
nisławaBaczkiiLeszkaKołakowskiego,otyletrzebazarazempodkreślić,że
pewneistotnecechyjegoaparaturypojęciowejimetodologiimiałyzupełnie
innepochodzenie.Napierwszymmiejscunależytuwymienićstrukturalizm,
którydostarczyłSiemkowipodstawowychnarzędzipojęciowychsłużących
opisowi„epistemologicznegopolateorii”,będącegogłównymprzedmio-
temanalizwksiążce.Dotegonależałobydodaćfenomenologię,zwłaszcza
jejnieortodoksyjnąpostaćrozwijanąwlatachdwudziestychXXwiekuprzez
MartinaHeideggera,wszczególnościjegoklasycznąinterpretacjęKanta
zawartąwksiążceKantaproblemmetafizykiz1929roku.Niesposób
wreszciepominąćdwóch,byćmożenajważniejszych,spośródnieortodok-
syjnychinterpretacjimarksizmu,Lukácsowskiej(zHistoriiiświadomościkla-
sowej)iAlthusserowskiej(przedewszystkimzCzytania„Kapitału”).Wdal-
szymciągutegowstępu,omawiającnajważniejszeaspektymyśliSiemka
wyłożonejwIdeitranscendentalizmu…,spróbujęwstosownychmiejscach
wpływytebliżejscharakteryzowaćiukazaćichrolęwramachcałościowej
koncepcjiAutora.
Tytułdzieła,IdeatranscendentalizmuuFichtegoiKanta,zrazuzaska-
kującykolejnościąwystępującychwnimnazwiskfilozofów,oddajejednak
dobrzefakt,iżobjętościoworzeczujmując,jesttoksiążkaprzedewszystkim
oFichtem.Cowszakżeniestoiwsprzecznościzinnymfaktem,mianowicie,
żecelemgłównymAutorajestzrozumieniemyśliKanta.Osprzeczności
niemożetubyćmowy,dlategożeFichte,choćtraktowanyprzezSiemka
zwielkimszacunkiem,występujetujednakzasadniczowrolifilozofa,który
ujawnił,rozwinął,usystematyzowałi–jeśliwolnotaksięwyrazić–spopula-
ryzowałpewiensposóbmyślenia,zaktóregotwórcęnależyzdaniemAutora
bezdyskusyjnieuznaćKanta.Poniekądzatemodwrotnieniżwporządku
historycznym,myślFichtegoprowadzitudomyśliKanta,jestdoniejdrogą
15
