Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćII-Zgodnośćfilozofiizteologi¹
63
Kościołabrudempogańskim.Krótkotaknatoodpowiadam:Nigdybyśotonie
pytał,gdybyśpoznałdokładniecałegoTuliuszaCycerona,gdybyśwczytywałsię
wPismoświęte,gdybyśstudiowałjegointerpretatorów,pomijającWulkacjusza.
Któżbowiemniezdajesobiesprawyztego,żenawetwpismachMojżeszaipro-
rokówsąfragmentyzaczerpniętezksiągpogańskich,jakrównież,żeSalomon
udzielałpewnychodpowiedzifilozofomTyruiwysunąłimpewnepropozycje?».
ZtegopowodunapoczątkuksięgiPrzypowieścipisze,abyśmyrozumieliroztrop-
nośćichytrośćsłów,ipotrafilisięrozeznaćwśródtrudnościzrozumieniaobrazo-
wychiniejasnychsposobówwypowiadaniasię,bylizorientowaniwjęzykumę-
drcówizawiłościach,takcharakterystycznychdlawypowiedzidialektykówifilo-
zofów.PrzecieżPawełApostołposługiwałsięstrofamipoetyEpimenidesa,pisząc
doTytusa:»Kreteńczycyzawszekłamcy,złebestie,brzuchyleniwe».Takżewin-
nymliścieprzytaczaMeandra:»Najgorszeobmowyniszcządobreobyczaje».Dys-
kutujączAteńczykaminaplacukurialnymMarsa,przywołujenaświadkaArata:
»Jegobowiemjesteśmyrodzajem»,copogreckuoznaczazakończeniewierszahe-
roicznego.Zaśgdybyitegobyłomało,dowódcawojskachrześcijańskiegoiniepo-
konanymówcawobronieChrystusa,dokonujeprzypadkowejtrawestacjinapisu
poetyckiego,obracającgonakorzyśćwiary.Nauczyłsiębowiemodprawdziwego
DawidawytrącaniamieczazrąkwrogówiodcinaniagłowypysznegoGoliatajego
własnąbronią.PrzeczytałbowiemwKsiędzePowtórzonegoPrawaprzykazaniedane
słowemPana,żekobieciewziętejdoniewolinależyzwrócićżycie,odzienie,wszel-
kąbrońorazwszystko,cozostałojejzabranewchwilipojmania,iwówczasmożna
pojąćjązażonę.Cóżwięcdziwnego,żeijatakżeświeckąmądrośćwykorzystuję
dlaosiągnięciaczaruwymowyipięknasłów,zaczerpniętychodsłużącejiwziętej
wniewolęIzraelitki?Acowniejjestmartwenaskutekbałwochwalstwa,pożąda-
nia,błędu,rozpustyalboodcinam,albowymazujęitworzęztegonajczystszą
mieszaninęprzyjemnądlaciałaPanazastępów,zczegoodnosikorzyścimójtrud
podejmowanywrodzinieChrystusa.CesarzJuliannapisałsiedemksiągpodczas
wyprawypartyjskiejprzeciwkoChrystusowi;jeżeliprzeciwkotemuchcępisać,to
czysądzisz,żezabroniszmi,bymtegowściekłegopsazwalczałnaukamifilozofów
istoików,toznaczymaczugąHerkulesa?Kupotwierdzeniutegoskłaniamnie
przykładprorokówiinnychprzesławnychdoktorówodpoczątkuistnieniaKościoła,
którzyprzekazywaliksiążętominiewiernym-woparciuonaukifilozofów-wiarę
Chrystusaorazjejpodstawyiwwielorakisposóbjąumacniali.ABedawkomen-
tarzudoKsięgiKrólewskiejstwierdził,żechrześcijanomwolnoprzejmowaćmądrość
wiedzyświeckiejjakswojąiboską,wprzeciwnymbowiemprzypadkuMojżeszo-
wiiDanielowiniebyłobywolnouczyćsięodEgipcjaniChaldejczyków.Mówił
onrównież,żeSalomonijegosłudzybudującświątynięBoga,toznaczyKościół,
posługującsięnietylkomądrościąbożą,alerównieżimądrościąfilozofówsymboli-
zowaliChrystusa,aHiramzeswoimiludźmifilozofówimędrcówpogańskich.
