Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StanisławOssowski
Społeczneuwarunkowaniemarksizmu.
Materializmhistorycznypowstajepozwycięstwiesystemuklasopartychna
kryteriachekonomicznych,kiedynwostatniejinstancji”czynnikiekonomiczne
wyraźniekierująbiegiemwydarzeń.Teoriatajestwykwitemustrojukapitali-
stycznego,asformułowanaiprzyjętazostajeprzeztych,którzysąusposobieni
wrogowzględemtegoustrojuiniemająpotrzebygomaskować.
Materializmhistorycznyjakodoktrynapaństwowazmieniswojefunkcje
iwchłonienoweelementy(patriotyzm,tradycjanarodowa),alejegozasadnicze
tezypozostaną,gdyżpaństwosocjalistyczneodziedziczyłokultprodukcji,aoto-
czeniekapitalistyczne(wskaliświatowej)sprawia,żewdalszymciąguistnieje
potrzebademaskowaniaideologiitamtegoświata,zaśmaterializmhistoryczny
dostarczadotegodoskonałyoręż.
Zwycięstwosocjalizmunacałymświeciestworzynowewarunkidlakształ-
towaniasiędoktrynspołecznych.Coprawda,przewidzielitotwórcymarksiz-
mu,mówiącokulturzespołeczeństwabezklasowegowyzwolonejspodpresji
antagonizmówklasowych.
AprioryzmXVIIIwiekuiaprioryzmmarksistowski.
Tamszukałosięuzasadnieńaprioriwewłaściwościachnaturyludzkiejiwro-
zumnychprawachprzyrody.Tuostatecznychzałożeńdostarczająnniezłomne
prawarozwojudziejowego”,awzoryosoboweiukładstosunkówspołecznych
wysnuwasięapriori,przyczymrzeczywistośćmasiędotychkonstrukcjisto-
sować.Istotnie,wpewnymzakresieiwpewnymstopniurzeczywistośćsię
donichstosuje:jakwXVIIIwieku,takiobecnie,teoriamawpływnarze-
czywistośćprzezplanydziałaczyiwychowywaniemas.Arównocześnie–tak
wwiekuXVIII,jakiobecnie–teorieapriorycznepełniąużytecznąfunkcję
zasłanianiarzeczywistości.
26