Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[1952]
Łagów.5VII[19]52
Funkcjespołecznesymbolipozaichfunkcjąsemantyczną.
Wśródsymboli,któresięstałyakumulatoramienergiizewzględunabogatą
treśćemocjonalną,jakasięznimiskojarzyławśrodowiskachkulturowych:
a)symbole,którychzabarwienieemocjonalneczyładunekemocjonalny,na-
gromadzonywciągudziejów,wchodziwskładdziedzictwakulturowego
różnychgrupspołecznych,grup,któremogąbyćwzględemsiebiewstosunku
najostrzejszegoantagonizmu,apomimotoniechcązrezygnowaćzkapitału,
jakimstałsięówemocjonalnyładunek;
b)
symbole,którychwartośćemocjonalna,określonawartośćemocjonalna,
zamykasięwgranicachjednejtylkogrupyideologicznej.
Przykłademsymbolipierwszejkategoriibędątakiesłowa,jakndemokracja”,
nkultura”,nsocjalizm”(porównaj:nnarodowysocjalizm,nsocjalizmchrześcijań-
ski”),nkomunizm”,agdyidzieozabarwienienegatywne:nfaszyzm”,nrasizm”.
Stopieńichuniwersalności,zakresgrupideologicznych,wktórychposiadająone
zasadniczotosamozabarwienie(chociażoróżnejintensywności),bywabardzo
różny,toznaczy–sąonewróżnymstopniunponadnarodowe”,nponadpar-
tyjne”czynponadklasowe”.Najednymkrańcuznajdąsiętakiesłowaobardzo
jużabstrakcyjnymznaczeniu,jaknsprawiedliwość”,nwolność”,nniewola”,na
drugimkrańcutakie,codoktórychtrudnojużznaleźćgrupyantagonistyczne
otakimsamymstosunkuemocjonalnym(znowu:ntakimsamym”–nieznaczy
tejsamejintensywności).Poostatniejwojnieterminntotalizm”miałnegatywne
zabarwieniewobuzwycięskichobozach.
Obecniejestterminem,któregosięwjednymztychobozówraczejunika.
Terminnkomunizm”zaliczamydotejkategorii(toznaczydosymbolinpo-
nadpartyjnych”),gdyżistniejąwrogiesobiegrupyideologiczne,któreposługują
siętymsamympozytywnymładunkiememocjonalnym.Oczywiście,stopień
uniwersalnościładunkuemocjonalnegosłowankomunizm”jestznaczniemniej-
szyniżstopieńuniwersalnościsłowandemokracja”.(Wartobyznaleźćjakiś
terminspecjalnydlaowegonstopniauniwersalności”).
Stopieńuniwersalnościładunkuemocjonalnegosymbolinaobszarzejakiejś
cywilizacjiobejmującejwielegrupideologicznychwyznaczonyjestprzezzakres:
a)grupideologicznychposługującychsięwspólnymzabarwieniemsymbolu,
apozostającychwzględemsiebiewstosunkachantagonistycznych(możetu
wchodzićwgręantagonizmzasadniczydwuobozów,alemogąwchodzić
wgręwielostronneantagonizmy,toznaczyrównieżitakieantagonizmy,które
niknąwewnątrzwielkichobozów,gdyprzychodzidozasadniczejrozprawy
wdwuczłonowymkonflikcie);
27
