Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
Artystycznyreportażradiowyzacząłpojawiaćsięregularniewprogramach
europejskichrozgłośniponad50lattemu13.Ogenezieirozwojugatunkuwroz-
głośniacheuropejskichopowiadałpodczasobchodów30.rocznicycorocznejkon-
ferencjireportażystówradiowychTeInternationalFeatureConference(IFC)14
wAmsterdamiew1999rokujejtwórcaorazwybitnyprzedstawicielgatunkuPeter
LeonhardBraun.Reportażradiowymiałpierwotnieformęstricteliteracką,według
Braunazbytnsztywną”
,przypominającątekstowalorachartystycznychczytany
wstudiuprzezlektora.Wkrótce,dziękikolejnemuetapowitechnicyzacjidźwięku,
jakimbyłoupowszechnienietaśmymagnetofonowej,możliwestałosięprzekształ-
ceniereportażurelacjonującegowbardziejzłożonąformę-dokumentalnegosłucho-
wiska.nŻadnezdotychczasdostępnychmediów(ł)niebyłotakmodalne,nie
pozwalałonatakwielezabiegówmontażowych,nieumożliwiałonagrywaniaiprze-
grywaniaprzyużyciutakniewielkichśrodków”-piszeotaśmiemagnetofonowej
artystadźwiękuRadosławSirko15.Najważniejszejednak,żeautorzyzaopatrzeni
wprzenośnemagnetofonyopuszczaliradiowestudia,byrejestrowaćdźwiękiświata,
anastępnietworzyćprzemyślanąkompozycję,naktórąskładałasięopowiedziana
głosemautentycznegobohaterahistoria,efektydźwiękowe,muzyka,atakżecisza16.
nNauczyliśmysiępisaćzapomocąsekwencjiakustycznych,aniejęzyka”17-wyja-
śniałwewspominanymwystąpieniuBraun.Dziękinieprzypadkowejkonstrukcji,
stosowaniuzasaddramaturgii,wydobywaniumetaforzdźwiękowegotworzywa-
jednostkowelosybohaterówreportażyzyskiwaływymiaruniwersalny.Możliwość
odczytaniareportażunakilkupoziomachznaczeniowychsprawiała,żebliżejmu
byłodosztukiniżdodziennikarstwa.Stawiałotojednakautorówreportażyarty-
stycznychwsytuacjitrudnejwobecichrodzimegośrodowiskadziennikarskiego.
Wszakwradiuzawszenajważniejszabyłainformacja,jejaktualność,atrakcyjność,
szybkośćdostarczenia.Jeślichodziopolskichautorów,szczególniewpierwszym
13TekstprzemówieniaPeteraLeonhardaBraunatraktującyopoczątkachmiędzynarodowego
środowiskareportażystówradiowychmożnaznaleźćnastronieinternetowej:https://ifc2.word-
press.com/the-genesis-of-ifc/[dostęp:2.02.2019].
14Międzynarodowakonferencjaorganizowanarokrocznieod1974roku-odbywającasięza-
wszewinnymmiejscunaświecie.
15R.Sirko,Historiaiprehistoriatechnicznegozaprośredniczeniadźwięku.Perspektywamedio-
logicznaiantropologiczna,nGlissando”2014,nr23;https://glissando.pl/tekst/historia-i-prehistoria-
-technicznego-zaposredniczenia-dzwieku-perspektywa-mediologiczna-i-antropologiczna/[dostęp:
2.02.2019].
16P
.L.Braun,dz.cyt.;Braunkomentujeprzełomtechniczny,którynastąpiłpodkonieclat
sześćdziesiątychzentuzjazmem:nMyGod,whatafeelingofliberation!Wenolongerwroteabout
asubject,werecordedthesubjectitself”(MójBoże,cozauczucieoswobodzenia!Jużnieopisywa-
liśmytematu,poprostugonagrywaliśmy”)-tłum.własneautorki.
17nWelearnedhowtowriteusingacousticsequencesratherthanlanguage”
,P
.L.Braun,tamże-
tłum.własneautorki.
