Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
BeataMatusek
„GazetaGórnośląska”(1874-1894),zmienionaw1887rokuna„OpiekunKatolic-
ki”;„GoniecGórnośląski”(1883);„GazetaKatolicka”(1898-1909);„DziennikŚlą-
ski”(1898-1914);„Górnoślązak”(1902-1914)ijegododatki:„Dzwonek”
,„Doda-
tekIlustrowany”
,„Śmieszek”
,„Gospodarz”
,„RobotnikPolski”;wspólnydodatekdo
„Katolika”i„Górnoślązaka”zatytułowany„Kreple”(1912)iinne.Zaznaczmyprzy
okazji,żewymienionepowyżejtytułyprasowepełniływlatach1848-1914funkcję
informacyjno-dydaktyczną.Stanowiłybowiemrodzajpodręcznikadonaukijęzyka
ojczystego,historii,geografii,biologiiczyastronomii.Ponadtobyłotoważneźródło
wiedzynatemataspektówprawnychregulującychdziałalnośćtowarzystwoświato-
wychorazprzepisówdotyczącychróżnychdziedzinżyciaspołecznego.
Obokprasypolskiejcenneźródłostanowiływydawanewlatach1848-1914ka-
lendarzepolskie.Spośródnichanaliziepoddano:„KalendarzMaryański”(1885-
1914),„KalendarzKatolicko-PolskiGórnoszląski”(1877),„KatolikKalendarzdla
Wszystkich”(1895-1912),„KalendarzLudowyIlustrowany”(1889),„SkarbDomo-
wy”(1904),„KalendarzKatolicki”(1905-1913).Obokprasyikalendarzyanalizie
poddanodokumentylegislacyjne(statutyiustawyorganizacjioświatowych),do-
kumentyświadcząceoprowadzonejdziałalnościoświatowej(księgipamiątkowe,
sprawozdaniazobchodówrocznic,pieśniludowe,dokumentyprzynależnoścido
organizacjiiinne)orazpracezwarteiopracowaniazzakresuandragogiki,histo-
rii,psychologii,pedagogiki,dziejówruchubibliotecznego,teatralnego,śpiewaczego
irozwojudziennikarstwapolskiego.
Najcenniejszemateriałyźródłowe(dodatkowakwerendaźródłowazostałaprze-
prowadzonawBiblioteceJagiellońskiejwKrakowieorazwArchiwumPaństwowym
wKatowicach)znajdująsięwposiadaniuBibliotekiŚląskiejwKatowicach.Poszuki-
waniabadawczekoncentrowałysięwokółPracowniMikroformudostępniającejzbio-
ryprasoweikalendarze(np.„KalendarzMaryański”),PracowniZbiorówŚląskichpo-
siadającejwzbiorachksięgipamiątkowe,ustawyikalendarzepolskieorazPracowni
ZbiorówSpecjalnych,posiadającejwzbiorachulotki,rękopisyorazmateriałydotyczą-
cedziałalnościTowarzystwagimnastycznego„Sokół”
.Najstarszewykorzystanemate-
riałyźródłowetodokumentyposiadająceblisko150lat.Dlategoteż,podczasanaliz
napotykanoszeregutrudnieńpraktycznych,wynikającychzezniszczeniadokumen-
tu,brakustron,brakuautoraczydaty.Tymtłumaczysięograniczeniewniektórych
przypisachdosamegotytułu,numeruczyrocznikawykorzystanegoźródła.Cytowa-
newpracyfragmentyźródełpodanezostaływoryginalnymbrzmieniuizapisie.
TerenprowadzonychbadańzawężonyzostałdomiejscowościGórnegoŚląska.
NajwiększąaktywnościąoświatowąnaprzełomieXIXiXXwiekuodznaczałysię
takiemiasta,jak:Bytom(ijegodzielniceRozbarkiŁagiewniki),KrólewskaHuta
(dzielnicaKlimzowiec),Katowice(dzielniceRoździeń,Wełnowiec,Załęże,Dąb,
Bogucice),Mysłowice,Świętochłowice(dzielnicaLipiny),Gliwice,Zabrze,Ruda
Śląska,Piekary,Siemianowice,Michałkowiceiinne.
