Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Edukacjamiędzykulturowa–przewodnik
patrywanieichwodniesieniudogrupysąsiedniej,wkontekściepozwa-
lającymmówićoodrębnościróżnickulturowych.Granicekulturniesą
ostreiniemusząpokrywaćsięzgranicamietnicznymi,bowiemniewszy-
scyczłonkowiedanejgrupykulturowejmusząpodzielaćtesamewzory9.
Owyodrębnionychzbiorowościachspołecznych,charakteryzującychsię
pewnymstopniemzwartościisolidarnościorazświadomościąwspólnego
pochodzenia,mówisięwięcjakoogrupachetnicznych.Odinnych
zbiorowościodróżniajeetnos,tj.zespółcechcharakteryzującychkulturę
grupyodrębnej,takichjak:wartościrdzenne,identyfikacyjne,symboliczne
dlagrupyijejposzczególnychczłonków.Wartościtesąuzyskiwanedzięki
wspólnociepochodzenia,zajmowanegoterytorium,historii,języka,religii,
tradycji,obyczajów,obrzędów,norm,zachowańitp.Etnosnajczęściejwią-
zanyjestzgrupąwłasną,którejczłonkowiemająsilnepoczucietożsamości
grupowejczywręczelitarności,coprzejawiasięwskłonnościdowyklucza-
niaosóbspozakręguMy10.
Wzależnościodtreści,wielkościczysubiektywnejwartościróżnicy,
możliwościjejzrozumieniai–wkonsekwencji–charakteryzującejsięnią
osoby,obszarrelacjiwarunkowanychprzezpostrzeganieodmiennościpo-
rządkujewyodrębnieniekategoriiInnegoiObcego:
–Inny–osobaodmienna,leczznanaimimoróżnicrozumiana,
wzwiązkuzczymprzewidywalna.Zaliczaćsięmożezarównodo
kręguMy(Innybliski–osobiście,bezpośrednioznanyirozumiany,
np.członekrodziny,zktóregoodmiennościąjużsięoswoiłodzięki
współżyciu),jakiOni(Innydaleki–przebywającypozakręgiemMy,
wprawdzienieznanyosobiścieibezpośrednio,leczrozumianyprzy-
najmniejnapierwszyrzutoka,choćbypozornie,dziękidostrzeżonym
wtrakcieporównaniaanalogiomorazdotychczasowemudoświadcze-
niuwkontaktachzosobamitejkategorii).Innywzależnościodtreści
różnicyistopniaznajomościmożebudzićciekawość,zainteresowa-
9Patrz:W.Burszta:Antropologia...,op.cit.,s.136–140.
10Patrz:J.Nikitorowicz:Wartościetnosujakopodstawakształtowaniatożsamości
wielokulturowej,podłożekonfliktówkulturowychiceledukacjimiędzykulturowej[w:]
T.Lewowickietal.(red.):Światwartościiedukacjamiędzykulturowa,Cieszyn–Warsza-
wa2003,s.35–36.Por.J.Burszta:Kulturaludowa–kulturanarodowa.Szkiceirozprawy,
Warszawa1973,s.12.
