Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
co-przeciwnieniżprzemianypracy-skutkujem.in.zwiększającymsięzapo-
średniczaniemwielumiędzyludzkichrelacji.Dużeznaczenie,równieżdlatożsa-
mościjednostki,marosnącarolakonsumpcji.Natetrendynakładasiędodatko-
woglobalizacja(niektórzytwierdzą:westernizacjalubwręczamerykanizacja).
Postmodernizmzaśtoterminpochodzącyzobszarukrytykiartystycznej,do-
tyczącejgłówniesztukplastycznych,któryzostałodeńprzejętyprzezfilozofię
iteorięspołecznądlaokreśleniaswoistejnideologii”ponowoczesności,aletak-
żeistotyponowoczesności,jakteż-zdaniemniektórychautorów-samejpono-
woczesności.To,żeniemazgody,czymdokładniejestpostmodernizmwrelacji
doponowoczesności,aniczymwogólejestwswejistocie,niejestdziwne,zwa-
żywszynaniejakonprogramową”jegoniechęćdoprecyzyjnychdefinicji.Jadwi-
gaKrólikowskapróbujetojednakuczynićnastępująco:
Ogólnatendencjawkulturze,filozofiinauki,atakżewżyciuspołecznym,
politycznymigospodarczym,którapojawiłasięwpóźnychlatach50.iwczesnych
60.XXwiekujakozaprzeczeniemodernizmu.Terminunpostmodernizm”używasię
takżedlaokreśleniasytuacjispołecznej,politycznej,gospodarczejiintelektualnej,
jakapowstaławpostindustrialnychspołeczeństwachcywilizacjizachodniej,
posługującychsięwyszukanymitechnologiamiiracjonalnymitechnikamiorganizacji
życiazbiorowego8.
Odnoszącsiędowspomnianegowyżejzaprzeczeniamodernizmu,wartododać
spostrzeżenieZbyszkaMelosika,żemodernizmwiążesięprzedewszystkim
zprocesami:
[ś]sekularyzacji,uprzemysłowienia,urynkowienia,urbanizacji,biurokratyzacji
iracjonalizacji,któreukonstytuowaływspółczesnąrzeczywistość.Modernizm
wytworzyłteżukładydyscyplinującychinstytucji,praktykidyskursów,które
legitymizowałytypowedlaniegosposobydominacjiikontroli9.
Toważnakonstatacja,żeprocesymodernizacjinukonstytuowaływspółczesnąrze-
czywistość”,zaśponowoczesność(późnanowoczesność-jakwolipisaćGiddens)
niejestjakimśzasadniczymzerwaniemciągłości,leczwznacznymstopniusta-
nowikontynuacjęnowoczesności.Jednakowożjesttokontynuacjamającaswoje
cechycharakterystyczne,chybanajbardziejwnikliwieopisywanewlicznychpu-
blikacjachprzezwspomnianegoBaumana.
Mimoobecnychwpiśmiennictwielicznychkontrowersjiwtymwzględzie
przyjmuję,żewtejksiążcenwspółczesność”oznacza-wkażdymraziewPolsce
8
JadwigaKrólikowska,Postmodernizm,[w:]EncyklopediapedagogicznaXXIwieku,red.TadeuszPilch,t.4,
WydawnictwoAkademickienŻak”,Warszawa2005,s.755.
9
ZbyszkoMelosik,Postmodernistycznekontrowersjewokółedukacji,WydawnictwonEdytor”,Toruń-Poznań
1995,s.32-33.
