Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Rozdział1.Uwarunkowaniaobywatelskości
różnegorodzajudóbr,awwersjiumiarkowanejjakodążeniedowyrównywania
poziomustartużyciowego35.
Wśródzasadliberalnychważnemiejscezajmujekoniecznośćoddzieleniasfe-
rypublicznejodprywatnej,coskutkujemiędzyinnymiswoistymoddzieleniem
państwaodobywatela-państwo,najlepiejnminimalne”,niepowinnosięwtrą-
caćwcodzienneżycieobywateli,alerównieżobywatele,oddawszygłoswwy-
borach,niepowinniwładzycodziennienpatrzećnaręce”.Torozdzieleniesfery
publicznejodprywatnejjestmechanizmemsłużącympogodzeniudwóchsprzecz-
nychtendencjiorganizującychżyciewspółczesnychspołeczeństw.JakpiszeLe-
szekKoczanowicz:
[ś]niemożeistniećspołeczeństwobezpewnegotławspólnych,powszechnie
akceptowanychwartościinorm,zdrugiejstronynowoczesne,atymbardziej
ponowoczesnespołeczeństwaznaturyswejtworząmozaikęróżnychwartości,norm
iregułpostępowania,którepozostająniekompatybilneiczęstozesobąsprzeczne36.
Rozdzieleniesferypublicznejodprywatnejjestwtymkontekściewysocefunk-
cjonalne,umożliwiabowiemujednoliceniepublicznegoporządkuprawnego,przy
akceptacjiprywatnegozróżnicowaniaaksjologicznego.Koczanowiczprzekonuje
jednak,żetorozdzielenieniemożesiędokońcaudać.Popierwszen[ś]sama
demokracjaniejestjedyniesystememproceduriinstytucjiniezależnychodkul-
turyspołeczeństwa,wktórymfunkcjonuje.Demokracjajestpewnymsposobem
życia”37.Podrugietakierozdzieleniewymuszałobykoniecznośćoddzieleniatoż-
samościindywidualnejizbiorowejkażdegoobywatela,corównieżjestniemoż-
liwedokonsekwentnegoprzeprowadzenia,ponieważbyłobytodośćsztuczne,te
tożsamościoddziałująnasiebienawzajem38.
AmyGutmanomawia-opróczdemokracjiliberalnej-jeszczepięćjejkon-
cepcji:demokracjęSchumpeterowską,demokracjępopulistyczną,demokrację
uczestnictwa,demokracjęspołecznąidemokracjędyskusji39.OdSchumpetera
pochodzinaderminimalistyczne-izzałożeniatylkoproceduralniezoriento-
wane-ujęciedemokracjijakostrukturysłużącejpodejmowaniudecyzjiprzez
wygranychwwalcekonkurencyjnej;pociągatozasobąnrezygnacjęzdemokra-
cjijakoideału”,rezygnacjęzaspektusubstancjalnego40.Innemodelestarająsię
przekroczyćograniczeniatejkoncepcji.Demokracjapopulistycznamazapew-
nić,bydemokratycznedecyzjeodzwierciedlaływolęludu-traktowanydosłow-
35
WojciechSokół,Demokracja,[w:]Małaencyklopediawiedzypolitycznej,red.MarekChmaj,WojciechSokół,
WydawnictwonAdamMarszałek”,Toruń2001,s.59.
36
LeszekKoczanowicz,Politykadialogu,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2015,s.115.
37
38
39
40
Tamże.
Zob.tamże,s.116.
Zob.AmyGutman,dz.cyt.,s.530-543.
Tamże,s.532.
