Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kształcenieuczniówzdolnych–dwiekultury
Społeczno-pedagogiczneuwarunkowaniakształceniauczniów
zdolnychakulturaszkoły
25
Wpolskichbadaniachedukacyjnychnadkształceniemuczniówzdolnych
zwyklekoncentrowanosięnaroliczynnikówmikrospołecznychipedago-
gicznychwrozpoznawaniuorazwspieraniurozwojuzdolności6.Jesttoważ-
ne,ponieważedukacjazawszeodbywasięwkonkretnychrealiachśrodowi-
skowych:rodziny,środowiskalokalnego,rówieśniczego,typumiejscowości,
zasobówszkoły,wykształcenianauczycieli.Takiebadaniapozwalająnamo-
nitorowanieznanychprawidłowości.
Wynikidowodzą,żenajkorzystniejszewarunkirozwojowedlazdolno-
ścistwarzajądużeszkołyulokowanewmiastach(wszczególnościwmałych
miastach)7.Townichdochodzidokumulowaniasiękorzystnychdlarozwoju
zdolnościczynnikówśrodowiskarodzinnego,lokalnegoiszkolnego.Indeks
pracyszkołyzezdolnyminiejestpochodnąpotrzebirozpoznawanychpre-
dyspozycjiuczniów,nieoznaczaindywidualizacjipracy,leczstanowistałą
ofertęedukacyjną(ubogąlubszeroką)placówki.Wszkołachogólnodostęp-
nychztypowychśrodowiskrozpoznawanesątrzykategorieuczniówzdol-
nych:uczniówsilniewspieranychwrozwojuprzezrodzinyowysokimstatu-
siesocjoekonomicznym(30,4%)8,uczniówwspieranychprzezrodziców,ale
bardziejwsferzeintelektualnejorazemocjonalnej(motywowaniadonauki)
niżmaterialnej(40,4%)orazmłodzieżzrodzinoniskimstatusiesocjokulturo-
wym(29,2%)9,dlaktórejsukcesszkolnyjestmożliwydziękisilnejmotywacji
poznawczej,pracowitościikorzystaniuzeskromnychzasobówdydaktycz-
nych.Wynikiztychbadańdowiodłyistnieniatrzechtypówszkół(zróżnico-
6Zob.T.Giza,Socjopedagogiczneuwarunkowaniaprocesówidentyfkacjiirozwojuzdolności
uczniówwszkole,Kielce2006;B.Dyrda,Edukacyjnewspieranie...,dz.cyt.Innynurttobadania
psychologiczne,koncentrującesięnazmiennychosobowościowych.Ekonomiścinatomiast
wskazująwzajemnezwiązkiczynnikówmakrospołecznych,wtymprocesówgospodarczych,
ifunkcjonowaniaorazefektywnościoświaty.Przyjęcietakiejperspektywypozwalaujmować
problemkształceniatalentówwkategoriachkapitałuludzkiego.Teperspektywypoznawcze
niebędętuanalizowane.
7T.Giza,Socjopedagogiczneuwarunkowania...,dz.cyt.
8Touczniowiezdolnizgrupydzieciwysokiejjakości.Wcytowanychbadaniachtentermin
niewystępował,ponieważzostałsformułowanyizdefniowanywpedagogicenapoczątkuXXI
wieku(B.Smolińska-Theiss,Dzieciństwojakostatusspołeczny.Edukacyjneprzywilejedzieciklasy
średniej,Warszawa2014).
9Obecniewśród15-latkówgrupauczniówzbiedniejszychisłabiejwykształconychro-
dzinosiągającychnajlepszewynikiwszkolewynosiwPolsce34,6%.Jesttokategoriauczniów
resielient(M.Jakubowski,K.Konarzewski,M.Muszyński,M.Smulczyk,P.Walicki,Szkolneta-
lentyEuropyuproguzmian.Polscyuczniowiewnajnowszychbadaniachmiędzynarodowych.Raport
FundacjiEvidenceInstituteiZwiązkuNauczycielstwaPolskiego,2017,s.107.Pobranozwww.
evidenceinstitute.pl,dostęp:10.05.2019).
