Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Koziołek:Literaturaifldobreżycie”…
nęłamzlekturykorzyśćwłasną,uderzyłamniemianowicienieobec-
nośćdobrawtejsztuce.Nietakdojmująca,jakwMedeiEurypidesa,
którejnawetstarożytniGrecyniemogliznieść,alenatylesilna,że
zrodziłazasadniczączęśćprowadzonejturefleksji.
37
Lekturazła
Ogromnaczęśćzawartościszkolnychlekturtoświadectwatyleż
wielkości,conędzyludzkiejkondycji.Wielkaliteraturanietylkonie
znamiłościszczęśliwej,jakprzekonywałDenisdeRougemont2,ale
wogóleprostedobro,szczęście,zadowoleniejednostkizeswego
życiawydająsięwykluczonezkartkanonicznychtekstów.Walter
Benjaminokreśliłtokrótkoiprecyzyjnie:flGłębiaduchowajest
przedewszystkimcechąprzepełnionegożałością”3.Powtarzalność
rytuałówizachowańżałobnychsprawia,żewedługBenjamina,
flponurerządyobejmujewywodzącasięzmelancholiidyspozycja:
niechęćdożycia”.Ponawianeprzezlekturęklasycznychtekstów
wprawianiesięwżałośćzostajeutożsamionezmądrościącałkiem
jużświecką,racjonalnąiuniwersalną.JakpiszekomentującyBen-
jaminaJakubMomro,flniemażadnejstrukturalnejróżnicymiędzy
żałobąimelancholiąaświatemprzygodnegopodmiotupoddające-
goświatnieustannejpracyrefleksji”4.
Przygodnypodmiotuczniowskitrafiającynalekcjejęzykapol-
skiegozostajeodrazuwciągniętywtenżałobnyrytuał,zapowiada-
nyklasycznymitematamilekcji:flKryzysświatopoglądowywTre-
nachKochanowskiego”,flLudzkieprzywarywbajkachKrasickiego”,
flLudowasprawiedliwośćwIIcz.Dziadów”,flPychaKonrada”,
flKrytykaspołeczeństwawLalce”,flPortretyzdrajcówwPotopie”,
flChłostanaroduwWeselu”,flFerdydurke,czyliwniewoliformy”
etc.5.
2
Zob.D.deRoUgemont:Miłośćaświatkulturyzachodniej.Przeł.L.EUsta-
chiewicz.Warszawa1999.
3
W.Benjamin:ŹródłodramatużałobnegowNiemczech.Przeł.A.Kopacki.
Warszawa2013,s.177—178.
4
J.Momro:Widmontologienowoczesności.Genezy.Warszawa2014,s.34.
5
Pisałamjużotzw.lękuprzedrekomendacjąpodobnychtekstówdo
szkolnejlektury,zob.K.Koziołek:Czytaniezinnym.Etyka.Lektura.Dydaktyka.
Katowice2006.
