Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Postulatodrębnego,swoistegotraktowaniaedukacjiśrodowiskowejwklasach
początkowychmadługąhistorięwpolskiejmyślipedagogicznej.Jużnapoczątku
naszegostulecia[XXwiekuA.B.]JanWładysławDawidproponuje
uwzględnieniewramachedukacjiwczesnoszkolnejtzw.„Naukiorzeczach”,zaś
wlatachsześćdziesiątychMarianFalskiproponujeprzedmiot„Przyroda
iczłowiek”7.
Jużwówczaszauważono,żewnauczaniuprzyrodygłównymcelem
jestkształceniezdolnościpoznawczychuczniów,zaspokajanieich
potrzeb,zaznajamianiezżyciemprzyrodyibudzeniewrażliwości
wobecniej.Postulowanotakżesamodzielnedziałaniauczniów
(obserwacje,doświadczenia)wtrakciepoznawaniakolejnych
ekosystemówśrodowiska.Treściedukacjiśrodowiskowejmiaływięc
charakterekologiczny,aichpoznawaniemiałobyć
zintegrowane8.Propozycjetemożnaocenićjakoniezwykle
nowoczesne,niestety,niezostałyonenatrwałewprowadzone
wsystemkształcenia.
W1918roku,poodzyskaniuprzezPolskęniepodległości,
zagadnieniaprzyrodniczezostaływklasachIiIIszkołypowszechnej
włączonedonaukijęzykaojczystegodotyczyłyobserwowania
iopisywaniaprzyrodynieożywionejorazroślinizwierząt,atakże
zmianzwiązanychzporamiroku.WklasieIIIobowiązywałosobny
przedmiot„przyroda”9.Niezmieniłategotakżeprzeprowadzona
w1932rokureformaszkolnictwa(tzw.jędrzejewiczowska).Duża
liczbagodzinprzeznaczonychnaprzedmiotpozwalałanarealizację
dośćobszernychtreści:życieibudowaroślinizwierząt,ichznaczenie
wprzyrodzieigospodarceczłowieka,praktycznedziałaniawterenie
(np.prowadzenieobserwacjiihodowliwogrodachprzyszkolnych,
którewówczasznajdowałysięprzykażdejszkole),krajobraz,wody
bieżąceistojące,rzeźbaterenu,życieipracaludziwPolsce,pogoda,
klimat,planimapa(wrazzumiejętnościąodczytywania
isporządzania).Abysilniejpowiązaćmiejsceżyciadzieckaznauką
szkolną,programnauczaniaośrodowiskuobejmowałinnezagadnienia
wszkołachwiejskich,ainnewmiejskich.Wokresiepowojennym,
do1978roku,wklasachIiIItreściedukacjiprzyrodniczejbyły
włączonewzakresnauczaniajęzykapolskiego,natomiastwklasieIII
kwestieprzyrodniczeigeograficzneomawianowramachprzedmiotu
„przyroda”;wklasieIVrealizowanodwaodrębneprzedmioty.
Wporównaniuzokresemmiędzywojennymzmniejszonojednakliczbę
godzinnarealizacjętychprzedmiotów10.