Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanŻaryn
powykluczenieśrodowiskowe,uniemożliwiająceoddziaływanienaspołe-
czeństwo.Dalszyobiegmiędzypokoleniowegoeksperymentumiałbyćjuż
tylkodoskonalonyipoddawanyretuszom.Podobniejakwinnychobsza-
rachzbiorowejegzystencji,takżenaniwieedukacjipowszechnejpo1956r.
reżymkomunistyczny–choćzdekadynadekadęsłabnącywswejatrakcyj-
ności–żywiłsięzdobyczamiokresuflbłędówiwypaczeń”.Tawypalająca
sięzpokolenianapokolenieatrakcyjnośćsystemuedukacjimiałapolegać
najejdostępności,cowwarunkachówczesnegoświataprzestałobyćszybko
wartościąwniesionąprzezsocjalizm,adobremcywilizacyjnym.
Eksperymentopartynatotalnymzajęciuprzezpaństwoateistyczneprze-
strzenioddziałującejnaproceswychowawczyczłowiekanigdyniezyskał
stanuzadowalającegodlajegotwórców.WwarunkachPRLkomunistom
nieudałosięzmonopolizowaćsystemuoświatyopartegonatotalnejselek-
cjifaktów,interpretacjiwydarzeńczysiatkidozwolonychpytań.Nietylko
zasprawąistnieniaod1945r.niemalnieprzerwaniefldrugiegoobiegu”.
Polegałonnietylkonadziałaniualternatywnychdostawcówinformacji,
zkręgurodziny,zemigracji,RadiaWolnaEuropaczyprzedewszystkim
zkazańnp.PrymasaTysiąclecia.Przykładowomimowprowadzenia–jak
mówiłjedenzprelegentów–darwinowskiejteoriiwpowszechnymnaucza-
niubiologii,traktowanejwkategoriachdogmatuobalającegorzekomotreść
Biblii,nieudałosięwyprowadzićpozaobszarPRLnauczaniareligiiczy
budowaniaalternatywnegoetosuwychowawczego,np.wcodziennejpracy
duszpasterskiejkapłanówdiecezjalnychizakonnych,wdziełachks.Fran-
ciszkaBlachnickiego,prowadzonychprzezżeńskiezgromadzeniazakonne,
czywduszpasterstwachakademickich.Cowięcej,mimoiższkołapań-
stwowamiałaambicjębypozostaćjedynymmiejscem,wktórymodbywała
sięfltransmisjakulturowazorganizowanawokółokreślonychwartości”(jak
mówiłinnyprelegent),takżefaktów,wydarzeńiichinterpretacji,tojednak
wpraktycesystemtenmiałliczneluki.Domrodzinnypozostałwpewnej
mierzeautonomicznymwobecpaństwamiejscemwychowaniaczłowieka,
rządzącymsięinnymkluczem,czyliwzajemnąmiłością.Olbrzymiawtym
byłazasługaKościołaiwszystkichkapłanów,coniedzielacelebrujących
msześw.,głoszącychkazania,udzielającychsakramentówirealizujących
wparafiachkalendarzkatolickiopartynarodzinnieprzeżywanychświę-
tachBożegoNarodzeniaczyWielkiejnocy.Niewszystkieniciłącząceludzi,
takżepokolenia,zostałyzerwaneprzezsystemoświaty.Pozakontroląpań-
stwapozostawałynaturalnezbliżeniaśrodowiskowetworzącetrwałewięzi,
opartenatradycjachrodzinnych(np.obecnewsferzeziemiańskiej)czyhar-
8
