Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Kowalski,A.Olczak(red.nauk.),Edukacjawprzebiegużycia,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-347-4,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
14
RozdziałI.Znaczenieedukacjiwprzebiegużyciaczłowieka
piękna,pozytywnegoruchunastawionegonaakceptacjęotoczeniawpozna-
waniuświataprzezczłowieka.Filozofowieprzypisalimuzabawęjakoformę
irodzajaktywnościprowadzącejnajlepiejinajbezpieczniejdowiedzy,spraw-
nościiwartości.SporozamieszaniawtakimpodejściuwprowadziłA.Schopen-
hauer,którynazwałdzieckojednąznajbardziejprymitywnych,wyuzdanych
istot,adzieciństwoczasem,zktóregoczłowiekpowiniensięjaknajszybciej
wyzwolić.
Drugimwymiaremjestrealność
profanum
.Obrazdzieciństwajestbudo-
wanyzwiedzypotocznej,zprzekazudoświadczeńzebranychprzezdorosłych
wkontakciezdzieckiem.Przeanalizowałamponaddwatysiąceprzysłów,
powiedzeńnatematdziecka,dzieciństwaiponad85%znichzawieraobrazy
negacji,krytyki,opisywanejstratyzracjiposiadaniapotomstwa.Wichtre-
ścisąwpisanepouczenia,kłopoty,łzy,zgryzota,brakwdzięcznościzatrudy
dorosłychponoszonenarzeczdziecka,atakżewskazująonenagłupotę,pry-
mitywizm,nietolerancjęibrakwiedzydzieci
1
.Ujęciedzieciństwajakoczasu
niewiedzyibrakuumiejętnościspowodowałopojawieniesięintencjinaprawy
dziecka,przedewszystkimprzezwychowanieiedukację.Odwiekówobmyśla
sięsposobyiformyopanowywaniadzieckai„przeciąga”jezprzestrzenizaba-
wydoprzestrzenidydaktyki.
Natletychdwóchogólnychsposobówpatrzenianawartośćdzieciństwa
powstawałowielemitówwyrażającychoczekiwaniawobecdziecka,rozumia-
nejakopewienwzorzecwyrażającyniespełnione,oczekiwaneprzezdorosłych
sprawnościdzieci.Dzieciństwowiążesięzczasemnie-rzeczywistym(nie-
-czasowakonstrukcjazjawisk),pozwalanaoczekiwanieniezmiany,alekumu-
lacji,albopozwalawierzyć,żeto,cominione,przechowujesięcodowarto-
ściwtym,cotrwa.Wtym,coprzemija,rośnieiprzechowujesięcoś,conie
przemija.Wnietrwałościzdarzeńkapitalizujesięniewidocznysens.Mitzapo-
biega/pozwalauniknąćzgodynaświatprzypadkowy,wyczerpującysięwswej
nietrwałejpostaci,którajesttym,czymjestteraz,idoniczegonieodsyła.Jest
armacjąwartości.Mittowiararozumiejącaimaonswojeracjewkulturze
2
.
Jakwskazujehistoria,człowiekustawicznieposzukiwałiposzukujesensuwe
wszystkim,corobi,cogootacza.Wymyślamyhistorie,dziękiktórymwłasne
życieumieszczamywszerszychkontekstachumożliwiającychodkrywanie
głębiwartości.Dziękiwyobraźnipotramybudowaćświatrównoległydore-
alnegomityczny,religijny.Mitydzieciństwawyrosły,jakkażdeinne,zlęku
przedunicestwieniemgatunku,jegoewentualnymzwyrodnieniem.Zawierają
wsobieopisdrogi,którądobrzebyłobypójśćwposzukiwaniuładu,wyrażają
1Zainteresowanychodsyłamdowielupozycjiztegozakresu,łączniezEncyklopedią
staropolskąZ.Glodera.
2L.Kołakowski,Obecnośćmitu,PrószyńskiiS-ka,Warszawa2003;K.Armstrong,Krótka
historiamitu,tłum.I.Kania,Znak,Warszawa2005.