Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
PERSPEKTYWA
GŁÓWNYCHPODMIOTÓW
SYSTEMUSZKOLNEGO
1.1.
Uczeń–perspektywapsychospołeczna
Uczeńwwieku13-16latwujęciustereotypowymbudziskojarzeniera-
czejnegatywne.Myślisięonimjakoo„trudnym”,niezdyscyplinowanym,
nawetagresywnym.Jesttojednakobrazdaleceuproszczonyinieadekwatny.
Faktemjest,żepookresieszkołypodstawowejzauważalnystajesięuadole-
scentówwzrostpoziomuagresjirówieśniczejczyeskalacjazachowańkon-
frontacyjnychiprowokacyjnychwobecnauczycieli.Genezazjawiskajest
zpewnościązłożona,praktycyzwracająjednakuwagęnakilkakluczowych
elementówocharakterzespołecznymipsychologicznym[por.też:Kurzępa,
Lisowska,Pierzchalska2008].Zdrugiejzaśstronybadaniawskazująnawie-
lepozytywnychirozwojowychzachowańadolescentów,m.in.orientacjęna
przyjaźńiżycierodzinne,skupienienawartościachpowszechnieuznawa-
nychzacenne(np.uczciwość,szacunek,miłość),czydocenianieautorytetu
rodziców[Domalewski2013;por.też:Grzelak2015].
Zperspektywypsychologicznejokres13-16latstanowitzw.wczesnedo-
rastanie[Bardziejewska2005,s.345-350],fazębędącąkonglomeratembar-
dzoróżnychikompleksowychzmiannawielupoziomach:psychicznym,
fzycznym,poznawczym.Rozwojowonastolatekjestwokresierewolucyj-
nym.Wszystkiedotychczasowewzorceischematywystawianesąnapróbę,
testowane,weryfkowane-rozpoczynasięprocesformowaniatożsamości,
„odnajdywaniasiebienanowo”.Jesttobodajżenajbardziejburzliwafazaroz-
woju-porazpierwszytonieotoczeniedefniujemłodegoczłowieka,lecz
musitouczynićonsam,odpowiadającsobienapytania:Kimjestem?Jakich
wartościmambronić?Dojakichcelówdążyć?Cojestdlamnieważne?Jestto
zatemokresposzukiwań,wtrakciektórychnauczycielpełnićmożefunkcje
wspomagającedążenienastolatkadouformowaniatzw.tożsamościdojrzałej.
Jesttoteżetapniezwykłejwręczwrażliwościnasygnałypłynącezotoczenia.
Skorobowiemporazpierwszyczłowiekkonstruujesiebie,krystalizująsię
11
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
