Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Paradygmatjakopodstawametodynaukowejwnaukachozarządzaniu
61
kierowaniespecyficznychanalizkutemu,coistotne,natomiastcelemtychdrugich
jestdostarczaniemetodinarzędziumożliwiającychempirycznąweryfikacjępro-
blemówzgłaszanychprzezfilozofów.Teoriakrytycznawychodzizzałożenia,że
procespoznanianaukowegomazawszecharaktersubiektywnyizdeterminowany
jestinteresembadaczanawetwsposóbnieuświadomiony,gdyżoperacjepoznawcze
nieoderwaneodinnychprzejawówdziałalnościczłowieka.Twórcytejteoriipod-
kreślająjej„partyjny”charakter,coprzejawiasięm.in.używaniemwrozważaniach
takichterminów,jak:sprawiedliwość,dobro,szczęście,rozwój,interesogólny.Jed-
nakfakt,żenateoriemająwpływosobistewzględybadacza,wcalenieoznacza,że
przedstawiająoneobrazzafałszowanyczygorszy,gdyżprawdyospołeczeństwie
niemożnamierzyćzapomocąkryteriówczystoformalnych,leczjestonazawsze
połączonazokreślonymiwartościami,którereprezentujebadaczjakoczłonekspo-
łeczności.Teoriespołecznenieistniejąsamedlasiebie,leczichznaczeniejestściśle
związanezmomentemdziejowym,adokładniejzichstosunkiemdozadańicelów
historycznych,torującychdrogępostępowi.Tasama„myśl”wróżnychmomentach
historycznychmożemiećróżnąwartośćdlarozwojuspołecznego.Wwarstwieme-
todologicznejtwórcyteoriikrytycznejuważajądialektykę11zanajbardziejwyrafino-
wanąmetodępoznawczą,gdyżniejesttak,żeprawdziwejesttylkoto,coniezmien-
neiabsolutne.Prawda,zgodniezdialektycznympoznaniem,niejestwyizolowanym
sądemokreślonymraznazawsze,leczjestcałościąwiedzy,któraewoluujewraz
zewszystkimiswoimielementami.To,żeteoriasłusznawokreślonymmomencie
historycznymprzestajebyćsłusznawinnym,nieoznacza,żewcześniejbyłanie-
prawdziwa,gdyżnieistniejeprawdaabsolutna.
4.Podsumowanie
Powyższerozważaniapoświęconeparadygmatomwystępującymwnaukachspo-
łecznychwskazują,postępowaniebadaczyróżnisięwzależnościodtego,cojest
celembadaniaijakietowarzyszątemupytaniabadawcze.Jestonozdeterminowane
naukowymparadygmatem,którydostarczasposobuwidzeniarozpatrywanychpro-
blemówiwskazuje,jakiegorodzajumetodywłaściweimożliwedozastosowa-
nia.Wielośćpodejśćdobadaniarzeczywistościspołecznej,jakązajmująsięnauki
ozarządzaniu,utrudniawypracowaniejednegozestawuregułizasad,któremożna
byłobynazwaćmetodąnaukową.
11Jesttomechanizmścieraniasięprzeciwieństwnaturalniewystępującychwspołeczeństwie,sta-
nowiącypodstawowymotorrozwojuświataipostępuhistorycznego.